9055

طراحي مجتمع ورزشي در مقياس منطقه

كارشناسي

مهندسي معماري

1402

دكتر عباس تركاشوند

1403/02/27

دانشكده مهندسي معماري و شهرسازي

Community-Centric Sport Complex Design

در دنياي امروز ورزش نه به عنوان يك سرگرمي‌، بلكه به مثابه يك نياز اساسي شناخته مي‌شود و اولين گام در پاسخگويي به اين نياز مبرم، احداث فضاها و تاسيساتي است كه نيروي بالقوه علاقمندان به رشته‌هاي ورزشي را فعال كرده و از سوي ديگر آن بخشي از جامعه كه فعاليت فيزيكي كمتري دارند را به ورزش ترغيب نمايد. در نتيجه، طراحي ورزشگاه‌ها در مقياس‌هاي مشخص به عنوان ظرفي براي رخداد اين پديدۀ مهم در بطن شهر‌ها ضرورت پيدا مي‌كند. با توجه به اهميت ورزش در بهبود سلامت فردي و اجتماعي افراد جامعه، منطقۀ 6 تهران به عنوان يكي از مناطقي كه با كمبود سرانۀ ورزشي رو ‌به روست براي طراحي انتخاب گشت و مقياس و حدود عملكرد مجموعه در سطح منطقه معين گرديد. همچنين با بررسي نياز‌هاي ورزشي منطقه، تصميم بر آن شد كه مجموعه به عنوان يك "مجموعۀ چند ورزشي" طراحي گردد. در راستاي پياده‌سازي اهداف طراحي كه مهمترين‌آن‌ها عبارت هستند از: ترغيب افراد به داشتن فعاليتهاي فيزيكي و ارتقاي تعاملات اجتماعي ساكنين منطقه با رويكرد تفريحي، تلاش شد تا الگو‌هاي معماري پرومناد و ايجاد خاطرۀ جمعي در طراحي كالبد معماري مورد استفاده قرار گيرند كه در نهايت با اجراي شاخص‌هاي معرف هر مفهوم، بستري پويا و دعوت كننده براي تمامي گروه سنين و اقشار منطقه طراحي شود. در الگو‌هاي معماري پرومناد، «حركت ناظر» به مثابه مهم‌ترين مؤلفه در ادراك فضا عمل مي نمايد، و ادراك معماري تنها با حضور كالبدي مخاطبي معنا مي يابد كه در حركت و پرسه زني به گونه اي روايت‌مند در فضا حركت مي‌كند. در كانسپت طراحي نيز تلاش شد تا با پديد آوردن مسيري پويا، بر حركت سكانس‌وار مخاطب در تعامل با ساختمان‌هاي ورزشي به گونه‌اي تأكيد شود كه مسير طراحي شده خود بستري براي فعاليت فيزيكي باشد. همچنين طراحي سازۀ مناسب براي كاربري‌هاي ورزشي همواره به عنوان يكي از عناصر اصلي شكل‌دهنده به فرم مطرح بوده است. در اين رساله نيز طراحي المان‌هاي سازه‌اي مختص اين مجموعه در پروسۀ فرم‌يابي مدّ نظر قرار داده شد تا همزمان مقاصد مختلفي اعم از پايداري سازه‌اي، تعريف فضا‌هاي هيجان‌انگيز، معرفي مجموعه و ارتقاي به ياد سپاري آن به دست آيند.

ورزش، مجموعۀ ورزشي، منطقه، تعامل اجتماعي، معماري پرومناد، خاطرۀ جمعي، سازه