9677

طراحي مجتمع مسكوني مريخي در غار هاي گدازه اي

كارشناسي

مهندسي معماري

1403

دكتر تركاشوند

1404/02/19

دانشكده مهندسي معماري و شهرسازي

Design of a Martian Residential Complex in Lava Tubes

در سال‌هاي اخير، با افزايش تحقيقات در حوزهٔ سكونت فرامرزي، طراحي فضاهاي زيستي پايدار در محيط‌هاي فرازميني، به‌ويژه در سيارهٔ مريخ، اهميت ويژه‌اي يافته است. پروژهٔ "Lava Nest" بر پايهٔ ايجاد يك مجتمع مسكوني در غارهاي گدازه‌اي مريخ شكل گرفته است. اين طرح با بهره‌گيري از پتانسيل‌هاي طبيعي اين غارها، مانند محافظت در برابر تشعشعات كيهاني، نوسانات دمايي شديد و شرايط جوي نامساعد، سعي در ايجاد محيطي ايمن، پايدار و قابل سكونت براي انسان دارد. در اين پژوهش، ابتدا بررسي جامعي بر روي نمونه‌هاي موردي مشابه، از جمله اقامتگاه‌هاي پيشنهادي ناسا و پروژه‌هاي مفهومي سكونتگاهي در مريخ، انجام شده است. سپس، با تحليل ويژگي‌هاي زمين‌شناختي غارهاي گدازه‌اي، مناسب‌ترين رويكردهاي طراحي براي تحقق يك مجتمع مسكوني در اين بستر بررسي شده‌اند. در راستاي تأمين نيازهاي فيزيكي و رواني ساكنان، فضاهاي فرهنگي و تفريحي همچون كافه‌رستوران، سينما، تئاتر، كتابخانه، باشگاه ورزشي، فروشگاه، فضاي بازي، گالري هنري و فضاي سبز مصنوعي در طرح گنجانده شده‌اند تا كيفيت زندگي و تعاملات اجتماعي را بهبود بخشند. از لحاظ فني، طراحي اين مجتمع مبتني بر استفاده از فناوري‌هاي ساخت پيشرفته، شامل چاپ سه‌بعدي با مصالح مريخي و بهره‌گيري از سيستم‌هاي پشتيباني حيات است. همچنين، در راستاي تحقق پايداري زيست‌محيطي، از سامانه‌هاي بازيافت آب، تأمين انرژي از منابع تجديدپذير و توليد غذا از طريق كشاورزي هيدروپونيك استفاده شده است. علاوه بر اين، انبارهايي براي ذخيره‌سازي منابع حياتي از جمله مواد غذايي، تجهيزات اقامتي و سيستم‌هاي پشتيبان حيات در نظر گرفته شده‌اند. كانسپت كلي طراحي، بر پايهٔ همزيستي با محيط مريخي و بهره‌گيري از فرم‌هاي ارگانيك الهام‌گرفته از ساختار غارهاي گدازه‌اي است. بدين منظور، فرم‌هاي معماري پروژه به گونه‌اي طراحي شده‌اند كه نه تنها با شرايط اقليمي مريخ تطابق يابند، بلكه حس امنيت، آسايش و تعلق را نيز براي ساكنان فراهم آورند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه تركيب فناوري‌هاي نوين با ويژگي‌هاي طبيعي مريخ مي‌تواند راهكاري مناسب براي ايجاد سكونتگاه‌هاي پايدار در آينده باشد. "Lava Nest" نمونه‌اي از يك مجتمع مسكوني فرامرزي است كه با تكيه بر معماري سازگار با محيط، مي‌تواند الگويي براي توسعهٔ سكونت‌هاي انساني در سيارات ديگر ارائه دهد.

معماري فضايي , مجتمع مسكوني مريخي , غارهاي گدازه‌اي , پايداري زيست‌محيطي , فناوري ساخت پيشرفته