12570

بررسي مدل هاي ريسك جابجايي كالاي خطرناك با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)

1399

دكتر مرتضي باقري

كالاي خطرناك (HAZMAT) مانند گازها ، مواد قابل اشتعال ، مواد منفجره و مواد راديواكتيو بخشي جدايي ناپذير از سبك زندگي صنعتي ما هستند. در بيشتر موارد ، ميزان توليد و مصرف اين مواد متفاوت است و بنابراين بايد در حجم قابل توجهي منتقل شوند. به عنوان مثال روغن استخراج شده از ميادين نفتي به پالايشگاه هايي ارسال مي شود كه محصولات خود را (مانند روغن گرمايش و بنزين) به مخازن ذخيره در مكان هاي مختلف داخل يك كشور حمل مي كنند. با وجود مقررات زيادي در صنعت حمل و نقل در سراسر جهان ، دولت ها در سطح فدرال ، استان ها و شهرداري ها همچنان در ارزيابي و كاهش ريسك عمومي و زيست محيطي حمل كالاهاي خطرناك نقش دارند. توجه داشته باشيد كه ذينفعان زيادي از جمله شركت هاي حمل و نقل ، سازمان هاي غير دولتي ، عموم مردم و همچنين سازمان هاي دولتي وجود دارند. 36 ميليون تن كالاي خطرناك توسط Canadian National (CN) و Canadian Pacific (CP) در سال 2004 جابجا شده است و اين 12.5٪ از كل بار ريلي را نشان مي دهد. وزارت ترابري ايالات متحده ي آمريكا (DOT) تخمين زده است كه در سال 2007 حدود 140 ميليون تن كالاي خطرناك از طريق راه آهن در سراسر كشور حمل شده است. به طور كلي ، اكثريت قابل توجهي از اين محموله ها از طريق جاده و راه آهن انجام مي شود. سالانه حدود 40 سانحه بزرگ كالاي خطرناك در كانادا و حدود 75 سانحه جدي در ايالات متحده رخ مي دهد. سياست هايي كه براي كاهش ريسك حمل و نقل كالاي خطرناك در اختيار نهادهاي دولتي است را مي توان با توجه به فلسفه اساسي آنها را به دو گروه اصلي تقسيم كرد: پيشگيرانه و واكنشي. هدف اين گروه از سياست ها محدود كردن پيامدهاي نامطلوب يك سانحه Hazmat پس از وقوع آن است. تدوين برنامه هاي واكنش اضطراري - كه شامل ايجاد شبكه اي از تيم هاي پاسخ دهنده متخصص در انواع مختلف Hazmat ، مشهورترين نمونه سياست هاي واكنشي است. پيامد يك سانحه را مي توان با هماهنگي بهتر تيم هاي پاسخ دهنده و زمان پاسخ سريعتر به سايت سانحه كاهش داد. در مقابل ، سياست هاي پيشگيرانه كاهش ريسك با هدف كاهش احتمال و پيامدهاي سوانح پيش از وقوع انجام مي شود. محدوديت هاي استفاده از برخي از جاده هاي خاص توسط كاميون هاي حامل كالاهاي خطرناك ، ايجاد مراكز بازرسي براي اين نوع كاميون ها و بهبود دوام كانتينرهاي ريلي كه براي حمل و نقل Hazmat استفاده مي شود ، نمونه هاي رايج در اين گروه است. نگراني اصلي مرتبط با حمل و نقل كالاي خطرناك، پيامدهاي نامطلوب سانحه اي است كه شامل رهاسازي محموله از كانتينر آن مي شود. به طور معمول، چنين سوانحي به دليل درگيري وسيله نقليه در تصادف، مانند برخورد كاميون يا خروج قطار از ريل ايجاد مي شود. نشت، آتش سوزي و يا انفجار ناشي از آن ممكن است منجر به تلفات جاني، صدمات عمده و جزئي و همچنين آسيب هاي محيطي شود. در تلاش براي به حداقل رساندن چنين پيامدهاي نامطلوبي، دستورالعمل هاي واكنش اضطراري تخليه اوليه يك منطقه خاص در اطراف محل سانحه را الزامي مي كند. اندازه منطقه تخليه با توجه به نوع آسيب درگير در سانحه متفاوت است. برخي از كالاهاي خطرناك نه تنها بسيار خطرناك هستند، بلكه مي توانند مسافت هاي طولاني را به محض ورود به هوا طي كنند. براي مثال كلر بسته به شرايط باد مي تواند تا 10 كيلومتر را طي كند. ساكناني كه در نزديكي جاده ها و ريل ها زندگي مي كنند، در معرض ريسك عواقب نامطلوب يك سانحه هستند. مقاومت مردم در برابر استفاده از مسيرهاي مجاور براي حمل و نقل كالاي خطرناك معمولاً به درك آنها از ريسك مرتبط بستگي دارد تا ارزيابي هاي كارشناسي

11/24/2022 12:00:00 AM

80537

1402/07/20

Examining the risk models of moving dangerous goods using geographic information system (GIS)

حمل و نقل كالاي خطرناك , سيستم اطلاعات مكاني , ارزيابي ريسك , مدلسازي رياضي

Transportation of dangerous goods , GIS , Risk Assessment , Mathematical modeling