چکيده
لازمه ارتقاي ايمني در ايستگاه هاي مترو و حمل و نقل ريلي، تلقي ايمني به عنوان يك وجه مستقل سيستم است.
يكي از مهمترين گامها در مسيريابي شبكه اضطراري، تعيين عوامل بااهميت در پياده سازي شبكه اضطراري به منظور شناسايي كمان هاي با پتانسيل بالا در طراحي آن مي باشد.
در اين سمينار، انجام يك فرايند نظرسنجي از كارشناسان و متخصصين در اين خصوص مورد توجه قرار گرفت.
بر اين اساس پس از بررسي هاي فراوان در مقالات و فعاليت هاي انجام شده و مذاكره با متخصصين، سه عامل تحت عنوان"امكان ايجاد مسير امدادرساني"، "دسترسي مناسب به ايستگاه هاي بحران زده" و "اعتمادپذيري مسيرهاي امدادرساني" عوامل كلي در نظر گرفته شده و براي هر يك از اين عوامل، چند زيرعامل در نظر گرفته شد. در ادامه پس از تعيين عوامل بااهميت در مسيريابي امدادرساني اضطراري، تعيين ميزان اهميت عوامل شناسايي شده در اين خصوص مورد توجه قرار گرفت كه مبنا و اساس تعيين آن در اين سمينار، روش تحليل سلسله مراتبي در نرم افزار Expert Choice ميباشد.
به منظور تعيين وزن اهميتي عوامل تاثيرگذار در مسيريابي، تعداد 100پرسشنامه به منظور مقايسه دودويي اين عوامل تهيه و
در اختيار كارشناسان و متخصصين نهاد ها و ارگان هاي درگير با مساله امدادرساني در شرايط بحران قرار گرفته . پس از تعيين
ماتريس مقايسه نهايي مربوط به هر كدام از پرسشنامه ها، در گام بعد با استفاده از روش بردار ويژه به محاسبه وزن پارامترها
پرداخته شد.بر اساس نتايج بدست آمده، دو عامل "عرض معبر" و "تغييرات وضعيت ترافيك معابر واقع در مسير" با برخورداري از وزن اهميتي قابل توجه به ترتيب 284/0 و 227/0 مهمترين عوامل در انتخاب معابر در مسيرهاي امدادرساني به ايستگاه هاي
ريلي در شرايط اضطراري ميباشند .
است عدم رعايت اين مسايل به ويژه با توجه به تمركز قابل توجه جمعيت در چنين مكانهايي ممكن است فاجعه ديگري حتي به مراتب وخيمتر از سانحه اوليه به دنبال داشته باشد .
با جمع آوري هاي انجام داده شده در اين سمينار بر روي ايستگاه مترو هاي كشورهاي پيشرفته در اثر بروز تهديدات انسان ساز مانند تهديدات نظامي، تهديدات امنيتي و تهديدات اتفاقي و عدم برنامه ريزي براي كنترل و پيشگيري خسارات محتمل در ايستگاه هاي مترو ، آسيب هاي مادي و جاني فراوان و هزينه سنگين و غير قابل جبراني به كشور تحميل مي گردد. به منظور كاهش پتانسيل آسيب پذيري و حفظ جان افراد در برابر اين دسته از تهديدات، ضوابط پدافند غير عامل در سازه ها ايستگاه ها و بخصوص سازه هاي با كاربري هاي چندگانه و با درجه اهميت بالا مانند ايستگاه هاي مترو در كشورهاي پيشرفته نقش اساسي و مهمي را ايفا مي نمايد. ايستگاه هاي قطارهاي زيرزميني در صورت رعايت ضوابط پدافند غير عامل به عنوان يكي از فضاهاي امن و پناهگاه هاي دفاعي محسوب مي گردند كه در مواقع بحراني مانند حملات نظامي به مراتب از درجه حفاظت بالاتري نسبت به ساير سازه ها برخوردار مي باشد و امنيت جاني و رواني افراد را تامين مي نمايد و در برابر تهديدات و بخصوص بارها و موج هاي ناشي از انفجار مقاومت و ايمني بيشتري برخوردارند .و با بررسي هاي انجام شده در اين پروژه و تعيين درصد خطر پذيري تهديدات سيستم مترو و ايستگاه ها با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي AHP راهي براي انجام اولويت بندي ( تعيين درجه خطر پذيري) تهديدات انجام پذيرفته است و در آخر به منظور جلوگيري از خودكشي در ايستگاه هاي مترو توصيه ميكنيم از سيستمهاي PSD ( درهاي جدا كننده ) در ايستگاههاي مترو استفاده شود.