چکيده
سيستم ريلي به عنوان بخش مهمي از حمل و نقل كشورها, نقش عمده اي را در زيربناي توسعه اقتصادي, اجتماعي, صنعتي ايفا مي كند, كه علت اصلي آن ايجاد ظرفيت, سرعت و مخصوصا ايمني مي باشد. با توجه به اهميت و نقش راه آهن در حمل و نقل بار و مسافر و همچنين رو به توسعه بودن صنعت ريلي كشور و با توجه به آثار و عوارض اجتماعي, اقتصادي سوانح ريلي, تدابيري براي بالا بردن سطح ايمني چه در زمان طراحي و ساخت و چه در زمان بهره برداري لازم است. سوانح راه آهن به عنوان يكي از اثرات نامطلوب سيستم حمل و نقل, مشكلات عمده اي را در خصوص ايمني و ايجاد خسارت هاي مالي و جاني ايجاد مي كند.
هدف از اين پژوهش بررسي سوانح ريلي و علل وقوع آنها در مناطق كويري (زاهدان ـ كرمان ) مي باشد. و همچنين اشاره اي به نكات و راهكارهايي كه به نوعي باعث كاهش خرابي ها بر ناوگان, اجزاي ريل و بروز سانحه در محور كويري (زاهدان ـ كرمان )مي شوند و از بروز آنها جلوگيري مي كنند, شده است. از طرفي شناسايي و تحليل عوامل موثر در بروز موارد ذكرشده بسيار حائز اهميت مي باشد چرا كه با شناخت اين عوامل مي توان به عيوب و نقص هايي كه به بروز سانحه و خرابي دامن مي زنند دست يافت و در جهت رفع آنها و تقويت اين نقاط ضعف به منظور جلوگيري بروز سوانح و خرابيهاي بعدي گام برداشت.
مطالعات, تحقيقات و تحليل هاي اين پژوهش بر آن است تا با مطالعات كتابخانه اي و روش تحليلي-توصيفي و با معرفي و شناسايي سوانح و عوامل موثر در وقوع آن ها در منطقه كويري زاهدان-كرمان به تجزيه و تحليل و قياس عوامل موثر در بروز سانحه پرداخته شود و پس از اين مطالعات و بررسي ها اين دستاورد حاصل شد كه موثرترين عوامل در بروز سانحه دو عامل شرايط جوي و خطاي انساني مي باشند كه با راهبردها و مديريت صحيح اين عوامل مي توان آنها را تا حد چشمگيري كنترل نمود و موجب كاهش سانحه در محور ريلي زاهدان-كرمان شد.