چکيده
توسعه كشاورزي و صنعت بدون آب امري غير ممكن است. تمام موجودات زنده و غيرزنده به نحوي براي ادامه حيات يا وجودشان به آب نياز دارند. به همين دليل است كه آب مايه حيات خوانده مي¬شود.
انفجار جمعيت، افزايش شهرسازي و صنعتي شدن دليل اصلي كاهش آب در دسترس در سراسر جهان شده و بحران آب امروزه به يك چالش جهاني تبديل شده است. دانشمندان، دولت مردان و اعضاي انجمن¬هاي علمي بطور مداوم و روزافزون تلاش ميكنند تا به اين مشكل به بهترين نحو رسيدگي كنند اما بطور كامل موفق نشده¬اند.
در كنار بحران آب، دسترسي به آب سالم چالش ديگري است. بدليل انواع مختلفي از آلاينده¬ها و ناخالصي¬هاي موجود در آب، آب در دسترس ما هميشه سالم نيست. متاسفانه ميليون¬ها آدم در سراسر جهان آب غير سالم مي¬نوشند و آب سالم هميشه براي آنها يك روياست.
مواد جامد حل شده، رنگ¬هاي تركيبي، آب زهكشي كشاورزي، فاضلاب¬هاي صنعتي و ميكرواورگانيسم¬ها تعداد كمي از عواملي هستند كه آب را ناسالم مي¬كنند. فلزات سنگين موجود درآب عامل ديگري هستند كه بسيار خطرناك بوده و حتي منجر به مرگ مي¬شوند. فلزاتي مانند آرسنيك، كادميم، كروم، مس، سرب، جيوه، نيكل و روي از فلزات سنگين بوده و در سيستم¬هاي آبي آلوده يافت مي¬شوند.
برخي از اين فلزات سنگين مانند كروم، مس، نيكل، روي، منگنز و غيره به مقدار كم و محدود براي بدن لازم است. اما فلزات ديگر مانند كادميم، سرب و جيوه هيچ نقش بيولوژيكي براي بدن نداشته و غيرضروري بوده و براي اورگانيسم¬هاي بدن بخصوص ميكرواورگانيسم¬ها سمي مي¬باشد. در غلظت¬هاي بيشتر هر دو دسته فلزات ضروري و غير ضروري مي¬توانند ويژگي آنزيم¬ها را تغيير داده و باعث عدم تعادل در عملكرد سلولي شده و غشاي سلول و ساختار DNA را تخريب كند. كمپلكس فلزات سنگيني مانند كادميم و جيوه براي فعاليت سلولها بسيار خطرناك بوده، بنابراين بايد غلظت آنها كنترل شود.
حضور فلزات سنگين در آب به دليل منابع طبيعي و انساني مي¬باشد. منابع طبيعي مي¬تواند شامل سنگ مادر و سنگ¬هاي معدني فلزي باشد. از طرف ديگر كشاورزي، صنايع متالورژي، توليد انرژي، ميكروالكترونيك¬ها، لجن فاضلاب¬ها و دورريز قراضه¬ها جز منابع انساني هستند.
حذف اين فلزات سنگين يك مشكل بزرگ همگاني است و روش¬هاي مختلفي براي رهايي از آنها آزموده شده است. اين روش¬ها عبارتند از جذب سطحي، تعويض يوني، الكترووينينگ، سمانتاسيون، فتوكاتاليست، رسوب گذاري شيميايي و غيره.
همانطور كه ذكر شد كادميم از جمله خطرناك¬ترين فلزات سنگين است و به بدن از جمله كليه ها آسيب زيادي مي¬رساند. اين فلز سنگين در پساب¬هاي صنايعي مانند رنگدانه¬ها، صنايع متالورژيكي، باتري¬هاي نيكل-كادميم و غيره وجود دارد [1].
هدف اين سمينار بررسي روش¬هاي مختلف حذف يون كادميم از پساب¬هاي صنعتي و مقايسه مختصر اين روش¬ها با يكديگر مي¬باشد. اين روش¬ها عبارتند از رسوب گذاري شيميايي، تعويض يوني، جذب سطحي، فيلتراسيون غشايي و روش¬هاي ديگر. از بين روش¬هاي ذكر شده، روش جذب سطحي به دليل هزينه¬هاي پايين، كارايي بالا و سادگي عمليات، نويدبخش¬ترين روش حذف يونهاي فلزات سنگين از جمله كادميم از محيط هاي آبي است. لذا اين روش عميق¬تر مورد بررسي قرار مي¬گيرد.