چکيده
مهم ترين مسئله در بخش حمل و نقل، بحث حمل و نقل عمومي است كه عمده‌ترين آن به ويژه در شهرهاي نسبتاً پر جمعيت و با تراكم ترافيك بالا مربوط به حمل و نقل در خطوط ريلي (مترو)
مي شود. اين وسيله نقليه يكي ازمهم‌ترين راهكار‌هاي حل مشكل ترافيك و آلودگي هوا در جهان شناخته‌شده است. علاوه بر آن مي‌توان كاهش تصادفات رانندگي و افزايش ايمني، كاهش مصرف انرژي، افزايش سرعت سفر، هزينه مناسب، نظم، ظرفيت و راحتي را از مزاياي استفاده از حمل‌ونقل از نوع ريلي نام برد. لذا اين مزايا باعث گسترش روزافزون آن و جذب بيشتر مسافر گرديده است.
در چنين شرايطي نياز به خطي ايمن و باقابليت اطمينان بالا بسيار قابل‌توجه است كه با نگهداري و تعميرات ناوگان، خط و ادوات خط ارتباط مستقيم دارد.
1- امروزه بحث حمل‌ونقل اصلي‌ترين پايه‌هاي اقتصاد يك كشور را تشكيل مي‌دهد، دراين‌بين، حمل‌ونقل ريلي به دليل ويژگي‌هاي منحصربه‌فردش موردتوجه سياست‌گذاران بخش حمل‌ونقل درجگان تبديل كرده است. اما مهم‌ترين مشكل در اين بخش، تأمين امنيت و ايمني در آن است. مهم‌ترين گام در جهت ايجاد امنيت ريلي پس از ساخت دقيق، تشخيص به‌موقع خرابي‌ها در خطوط ريلي است. در اين راستا نيز سعي شده تا با تشريح انواع خرابي‌ها در خطوط ريلي و همچنين مروري بر روش‌ها و اقدامات جهت تشخيص و برطرف كردن آن‌ها برآمد.
و به دنبال شناخت دقيق و طبقه‌بندي خرابي‌هاست كه مي‌توان اقدام لازم و اولويت‌بندي شده در جهت حل آن انجام داد. (04, 1394)
به عبارتي هرگونه توسعه‌اي در مديريت صحيح نگهداري و تعمير، تأثير مثبتي روي حصول درآمدها و يا حصول نتيجه مطلوب مي‌گذارد لذا "چهار مرحله مهم در عمر يك خط راه‌آهن يعني برنامه‌ريزي، طراحي، ساخت و نگهداري نقش مهم و مؤثر در كيفيت و طول عمر مفيد يك خط ايفا مي‌نمايند." (09)
در بيشتر كشورهاي دنيا خطوط راه‌آهن عمري چند دهه‌اي دارند كه با افزايش ترافيك خطوط به لحاظ ميزان قطارهاي عبوري، افزايش وزن قطارهاي باري و افزايش سرعت قطارهاي مسافربري، ميزان استهلاك خطوط ريلي نيز به‌مرورزمان افزايش پيدا مي‌كند.به همين دليل تعميرات و نگهداري از سيستم حمل‌ونقل ريلي اعم از واگن‌ها، ريل‌ها و سيستم فني حايز اهميت است. اين اهميت زماني بيشتر به چشم
مي‌آيد كه بدانيم اين نگهداري دوره‌اي در كاهش هزينه‌هاي نهايي، بازدهي و افزايش ظرفيت نقش مهمي دارد.
در اين پژوهش ابتدا تعاريف كلي مربوط به خطوط ريلي و روش‌هاي نگهداري و تعميرات را مرور نموده و در بخش بعد روش‌ها و دستورالعمل‌هاي جاري درراه آهن‌هاي مختلف برخي كشورها من‌جمله آمريكا و هند را بررسي مي‌نماييم (كه در بخش پيوست شده برخي مباحث به‌تفصيل بيشتر شرح داده‌شده) سپس برخي روش‌ها و دستورالعمل‌هاي جاري در ايران را ذكر و در آخر مقايسه مي‌نماييم.
