چکيده
هيدروژل ها شبكه هاي سه بعدي هستند كه از طريق شبكه اي شدن زنجيره هاي پليمري به وسيله ي عوامل شبكه اي كننده شيميايي يا فيزيكي تشكيل مي شوند. ساختار پر منفذ هيدروژل ها، به وسيله چگالي شبكه اي شدن كنترل مي شود. هيدروژل ها معمولا از پليمر هاي سنتزي يا بايوپليمر هاي داراي اتصالات عرضي فيزيكي و شيميايي تشكيل شده اند. توجه روز افزون به هيدروژل هاي فيزيكي به دليل راحتي نسبي فرايند و نبود شبكه ساز در سنتز آن هاست، در حالي كه انواع شيميايي آن به دليل استحكام مكانيكي خوب مورد توجه هستند. اخيرا، هيدروژل هاي مختلفي را از پليمر هاي طبيعي يا سنتزي تهيه كرده اند كه كاربرد هاي زيست پزشكي دارند. هيدروژل هاي طبيعي به دليل تنوع، فراواني، ارزاني، تجديدپذيري، سمي نبودن و نيز زيست تخريب پذيري و زيست سازگاري نسبت به هيدروژل هاي سنتزي بسيار جالب توجه هستند. در چند دهه گذشته، هيدروژل ها به دليل خواص منحصربه فرد در صنايع مختلف نظير غذايي، بسته بندي، دارورساني، كشاورزي، كاربردهاي زيست پزشكي و زيست مهندسي و در ساخت دستگاه هاي فني و الكترونيكي ونيز به عنوان جاذب براي حذف آلاينده ها در كاربردهاي زيست محيطي به كار گرفته شده اند. حفرات هيدروژل ها مي تواند با مولكل هاي كوچك يا ماكرومولكول ها پر شود. هيدروژل ها مي توانند به تحريك كننده هاي خارجي مانند تغييرات دمايي، نور، ميدان مغناطيسي، pH، تغييرات خواص يوني، عوامل شيميايي يا زيستي پاسخ دهند و به همين دليل بهترين عملكرد را در كپسوله كردن و آزاد كردن دارو، تحويل هدفمند دارو، مهندسي بافت، سنسور ها و ديگر كاربرد هاي پزشكي دارند. به هيدروژل حساس به محرك خارجي اصطلاحا هيدروژل هوشمند مي گويند. بايد بر روي مكانيسم هاي رهايش دارو در هيدروژل هاي هوشمند آگاهي لازم كسب شود تا بتوان فرآيندهاي درماني دارو رساني را بهينه نمود. باتوجه به نوع هيدروژل ها ي هوشمند، روش هاي مختلفي براي تحويل دارو وجود دارد كه در اين سمينار بحث خواهد شد.
