چکيده
حوضه آبريز محدوده اي است كه به طور متداول، زهكش يك منبع آبي است. حوضه آبريز در بردارنده
اكوسيستمهاي خشكي، آبهاي شيرين و ساحلي است كه ارتباط ميان هر يك از اين مولفهها در اين محدوده
جغرافيائي بوقوع ميپيوندد و با اين ارتباط خدمات سودمند گستردهاي عائد بشر ميگردد. تامين و تصفيه
طبيعي آب شيرين، فراهم نمودن زيستگاههاي مطمئن براي گونههاي آبي و خشكي، توقيف كربن با هدف
كاهش اثرات تغييرات آب و هوائي و حمايت از فعاليتهاي تفريحي و توريسم از منافع كلي تامين شده در يك
حوضه آبريز سالم است. از منظر اقتصاد اكولوژيك، حوضه آبريز دارائي طبيعي بوده كه كاال و خدماتي را به
جامعه ارائه ميدهد. منابع آبي از مولفههاي تامين شده در سطح حوضه آبريز، تضمين كننده حيات بر كره
زمين هستند و آب پاك و سالم براي اقتصادي منعطف و كيفيت خوب زندگي يك ضرورت است. مرور اقدامات
گذشته بشر نشان ميدهد هر اقدامي بر نحوه بهرهبرداري از زمين در سطح حوضه آبريز بر منابع آب اثرگذار
است. عدم توجه كافي به ارزش خدمات طبيعي تامين شده از سطح حوضه آبريز در فرآيندهاي تصميمگيري
در خصوص بكارگيري و مديريت زمين در سطح حوضه آبريز سبب كاهش منفعتهاي اقتصادي در اثر كاهش
عملكرد اكولوژيكي حوضه آبريز براي جامعه خواهد گرديد.
به طور كلي مديريت حوضهي آب ريز گسترهي وسيعي از فعاليت هاي مربوط به مديريت آب و زمين را پوشش
مي دهد. بر اساس اشاراتي كه در قسمت آغازين گرديد، حوضه ي آب ريز نه تنها يك واحد هيدرولوژيكي،
بلكه عنصري اكولوژيكي، سياسي و اجتماعي است كه نقش مهمي را در تعيين غذا، جامعه و تامين اقتصادي
دارد و خدماتي را براي زندگي مردم اعمال ميكند. حوضه هاي آب ريز به طور خاص در جهان در حال توسعه،
هم براي حفظ محيط زيست و هم براي كاهش فقر مديريت مي گردند. تا قبل از سال 0991 ميالدي، مديريت
حوضهي آب ريز به عنوان يك مشكل مهندسي و راه حلي براي كنترل فرسايش، كاهش رواناب ناشي از سيل
و افزايش تخليهي آب زير زميني در نظر گرفته ميشدند و اغلب با توجه كم به معيشت مردم، سود بخشي
مزرعه و حقوق اجتماعي طراحي و اجرا ميگرديدند. به عنوان يك نتيجه، برنامه هاي زيادي ناموفق بودند و
تكنولوژي ها و فعاليت ها، اغلب به وسيله ي كشاورزان متوقف ميگرديدند. عدم توجه به اهداف كشاورزان،
مهمترين دليل اين شكست ها بود و در نقطهي مقابل، زماني كه مشاركت دخيل بود، عملكرد پروژه ي حوضهي
آب ريز بهبود مي يافت
