چکيده
مدلسازي از ديرباز ابزاري براي پيشبيني بوده است. از طرفي در حملونقل همواره با مسائلي مواجه هستيم كه متغير پاسخ بهصورت گزينه، تصميم يا انتخاب بوده كه به تعدادي از متغيرهاي توضيحي ديگر وابسته است. در اينگونه موارد از مدلهاي انتخاب گسسته كه قابليت زيادي در مدلسازي رفتار انساني دارند استفاده ميشود. ازجملهي اين موارد ميتوان به بحث آناليز شدت جراحت در تصادفات رانندگي كه متغير پاسخ بهصورت گزينهاي (بهعنوان جراحت يا عدم جراحت راننده)است؛ اشاره كرد. موضوع تفكيك سفر در مدلهاي چهار مرحلهاي برآورد تقاضا كه متغير پاسخ بهصورت انتخاب مد حملونقلي (مثلاً تاكسي، مترو، اتوبوس و...) نيز از ديگر نمونههاي قابلذكر است.
مدل لاجيت معروفترين و پركاربردترين مدل انتخاب گسسته است كه پژوهشگران همواره از آن در مباحث حملونقل بهره جستهاند. پايه اصلي مدل لاجيت بر بيشينهسازي تابع مطلوبيت استوار است. در اين پژوهش ضمن بررسي تفصيلي مدل انتخاب گسسته و تابع مطلوبيت به معرفي مدل لاجيت و انواع آن مانند لاجيت آشيانهاي و لاجيت مركب پرداخته ميشود و در انتها نيز برخي نرمافزارهاي مدلسازي لاجيت بهطور مختصر معرفي خواهند شد.
واژههاي كليدي: انتخاب گسسته، مدل لاجيت، تابع مطلوبيت، لاجيت مركب، لاجيت آشيانهاي