چکيده
امروزه پساب هاي نفتي (روغني) به عنوان يك منبع آلودگي بسيار مهم در سراسر جهان شناخته شده است. صنايع توليد نفت خام، صنايع تصفيه روغن، صنايع پتروشيمي، صنايع فرآوري فلزات، خنك كننده هاي كمپرسور، كارواش ها و ... از مهمترين عوامل توليد كننده پساب هاي نفتي مي باشند.
امروزه با افزايش تقاضاي جهاني نفت، تصفيه پساب هاي نفتي به يك چالش جهاني تبديل شده است. پساب نفتي با داشتن مواد سمي از قبيل فنول ها، هيدروكربن هاي نفتي و هيدروكربن هاي پلي آروماتيك به عنوان يك پساب صنعتي خطرناك در نظر گرفته ميشود زيرا ميتواند رشد گياهان و حيوانات را متوقف كند و خطر ابتلا به سرطان را در انسان افزايش دهد.
روش هاي تصفيه متنوعي براي حذف آلودگي هاي نفتي از آب وجود دارد از قبيل حذف بيولوژيكي، جذب سطحي، انعقاد و جداسازي گرانشي. اما اين روش هاي تصفيه فقط ميتوانند در جداسازي محلول هاي آب و روغن با اندازه قطرات روغن بزرگتر از 150 ميكرومتر يا امولسيون هاي آب و روغن ناپايدار با اندازه قطرات روغن در محدوده 20-150 ميكرومتر مورد استفاده قرار گيرند.
به منظور جداسازي قطرات كوچكتر روغن از امولسيون هاي پايدار آب و روغن نياز به طراحي و استفاده از سيستم هاي پيشرفته غشايي ميباشد. تكنولوژي غشايي با داشتن مزاياي گوناگون ميتواند به صورت موثري در جداسازي امولسيون هاي آب و روغن پايدار شده به وسيله مواد فعال سطحي مورد استفاده قرار گيرند.
علي رغم داشتن مزاياي گوناگون، كاربرد تكنولوژي غشايي در صنايع به جهت مشكل گرفتگي غشاها در تصفيه پساب هاي نفتي محدود شده است. گرفتگي كه حاصل مسدود شدن حفرات غشا به وسيله ذرات روغن ميباشد منجر به كاهش سريع فلاكس آب غشا ميشود. به علاوه اكثر غشاهاي تجاري از مواد پليمري ساخته ميشوند كه مقاومت مكانيكي كمي دارند و در كاربردهاي طولاني مدت تخريب مي شوند.
نانومواد كربني از قبيل نانولوله هاي كربني و گرافن اكسايد و ... با داشتن خواص منحصر به فرد از قبيل سطح تماس بسيار بالا، مقاومت مكانيكي و حرارتي عالي، قابليت پذيرش گروه هاي عاملي گوناگون و ... توجه بسياري ازمحققان را به خود جلب كرده است. امروزه مشخص شده است كه با افزودن مقادير اندكي از نانومواد كربني به ماتريس پليمري غشاها، مقاومت مكانيكي غشاها بهبود مي يابد و خاصيت ضد گرفتگي غشا نيز تقويت مي شود.