چکيده
تقطير كاربرد گسترده¬اي در قسمت جداسازي يك فرآيند دارد و ميزان انرژي زيادي (حدود 40% انرژي يك فرآيند شيميايي) را مصرف مي¬كند. در پاسخ به مشكلات زيست محيطي در مصرف بالاي انرژي در برج-هاي تقطير و با توجه به تجديد ناپذيري سوخت¬هاي فسيلي و كارايي پايين برج¬هاي تقطير در جداسازي تركيبات شيميايي، تلاش روز افزون محققين را جهت ارائه ساختارهاي پيچيده برج تقطير، اما با كارايي بالاتر را موجب گشته است. يكي از ساختارها برج تقطير يكپارچه حرارتي مي¬باشد.
تقطير واكنشي نيز يك عمليات يكپارچه است كه به راحتي واكنش و جداسازي را در قالب يك واحد تكي ادغام مي¬كند و اجازه توليد همزمان و حذف محصولات را مي¬دهد و بدين ترتيب بهره¬وري و گزينش¬پذيري را بالا برده، مصرف انرژي را كاهش داده، نياز به حلال را از بين برده و منجر به تقويت سيستم¬هاي راندمان بالا با ويژگي¬هاي مهندسي سبز مي¬شود. با توسعه سيستم¬هاي يكپارچه حرارتي و تقطير واكنشي به فرآيندهاي پيچيده¬تر و يا ادغام دو سيستم در قالب يك پلنت واحد مي¬توان تا حد زيادي مصرف انرژي و همچنين هزينه¬هاي سرمايه¬گذاري را كاهش داده و در عين حال از بروز آلودگي محيط زيستي جلوگيري كرد.
بر اين اساس جهت انتخاب بهترين گزينه چيدمان فرآيندي براي سيستم¬هاي جداسازي/ واكنش به عنوان اساس اكثر واحدهاي شيميايي، نياز به روشي سيستماتيك براي توليد گزينه¬هاي مختلف و بررسي دقيق آن¬ها وجود دارد كه قبلا روشي با عنوان ماتريس جداسازي/ واكنش بدين منظور از ارائه شده است. با توسعه الگوريتم ماتريس جداسازي/ واكنش براي سيستم¬هاي يكپارچه حرارتي و يا تقطير واكنشي، فرصت-هاي تحقيقاتي بسياري ايجاد شده و مي¬توان در صنعت از مزايا و پتانسيل¬هاي آن بهره برد.
واژههاي كليدي: برج تقطير يكپارچه حرارتي، يكپارچه¬سازي حرارتي، تقطير واكنشي، چيدمان برج، ماتريس جداسازي/واكنش