چکيده
صنعت نفت و گاز، صنعتي جهاني است كه فعاليت‌هايش در هر نقطه از جهان و در هر گونه آب و هوا، از قطب گرفته تا بيابان، از جنگل‌هاي حاره‌اي تا بيشه زارهاي معتدل و در دل درياها انجام مي‌پذيرد. با توجه به رشد اقتصادي كشورهايي نظير چين و هند و نياز روزافزون آنها به انرژي، ميزان تقاضا و مصرف نفت و گاز افزايش خواهد يافت.
البته، بهره‌برداري از مخازن نفت و گاز هيچگاه بدون اثرات جانبي اكولوژيكي صورت نگرفته است؛ نشت مواد آلوده‌كننده، آسيب رساندن به زمين‌هاي اطراف، آتش‌سوزي و آلودگي آب و هوا در نقاط مختلف مشاهده شده‌اند. اخيرا مواردي چون تبعات و پيامدهاي اجتماعي ناشي از اجراي پروژه‌ها بويژه در مناطق دورافتاده، توجه كارشناسان و مسولين را به خود جلب كرده است. صنعت نفت و گاز جهان مدت زمان طولاني است كه براي حفاظت از محيط زيست دست به كار شده و به نتايج درخور توجهي نيزنائل گشته است؛ اما بايد توجه داشت كه همواره مي‌توان به پيشرفتهاي بيشتري دست يافت. بدين منظور ضروري است به بررسي اثرات زيست محيطي در صنايع اكتشاف، استخراج و پالايش نفت و گاز و بهترين رويكردها در دستيابي به عملكرد زيست محيطي مناسب‌تر بپردازيم.
در اين راستا پيدايش فناوري نانو نقش مهمي را در جهت توسعه و بهبود صنايع نفت و گاز داشته است. فناوري نانو اين ظرفيت و پتانسيل را دارد كه تغييرات متحول كنندهاي را در حوزه¬هاي مختلف صنايع نفت و گاز نظير اكتشاف و استخراج، حفاري، توليد و ازدياد برداشت به وجود آورد.
نانوتكنولوژي قادر به تْاثيرگذاري بسيار شگرف بر روي تمامي بخشهاي صنعت خواهد بود. به عنوان مثال، در كاربردهاي
بخش نفت و گاز، نانوتكنولوژي مي¬تواند با بهبود ظرفيت حرارتي و جداسازي درون چاهي به گسترش منابع جديد كمك نمايد. از آنجا كه در صنعت نفت و گاز استحكام و پايداري مواد مورد استفاده از اهميت فوق العاده¬اي برخوردار مي¬باشد، دقت بسيار زياد به كار رفته در ساخت نانو مواد نه تنها به استفاده از ابزاري با ابعاد بسيار كوچك منجر مي¬شود، بلكه با موادي جديد و با خصوصيات به شدت بهبود يافته روبرو خواهيم بود.
