چکيده
طراحي يك سيستم حفاظتي كارآمد در مقابل صاعقه، موضوع بسيار مهمي در بهره‌برداري سيستم‌هاي قدرت به حساب مي‌آيد. اصابت صاعقه به پست موجب آتش‌سوزي، تخريب تجهيزات و به خطر افتادن جان افراد حاضر در پست مي‌گردد. درصورتي كه سيستم حفاظتي پست در مقابل صاعقه نتواند مانع از اصابت صاعقه به تجهيزات پست شود، سيستم با قطعي طولاني مدت مواجه شده و بهره‌بردار هزينه بسيار بالايي را براي جبران خسارت‌هاي وارد شده به تجهيزات پست و قطعي برق متحمل مي‌شود. به‌طور كلي سيستم حفاظتي در مقابل صاعقه شامل سه بخش كلي يعني شبكه هوايي، هادي‌هاي مياني و شبكه زمين مي‌باشد. شبكه هوايي به عنوان يكي از بخش‌هاي اساسي اين سيستم حفاظتي، بايد به‌گونه‌اي طراحي گردد كه ناحيه حفاظتي در مقابل صاعقه، همه تجهيزات پست را پوشش دهد. روشهاي متعددي براي طراي سيستم حفاظت در مقابل صاعقه وجود دارد. از جمله اين روش‌ها مي‌توان به روش منحني‌هاي تجربي، زاويه محافظ، گوي غلتان، روش الكتروهندسي اريكسون و روش الكتروهندسي موسا اشاره كرد. طراحي به كمك اين روشهاي سنتي بسيار وقت‌گير و دشوار مي‌باشد. و در اين روش‌ها معياري براي سنجش بهينه بودن طراحي نهايي وجود نداشته و نمي‌توان از بهينه بودن طراحي اطمينان حاصل كرد. بنابراين نياز به يك روش جديد به منظور اتوماسيون طراحي سيستم حفاظت در مقابل صاعقه، كه بتواند به صورت اتوماتيك و در زمان بسيار كوتاه، طراحي حفاظت سيستم صاعقه مناسب‌تري ارائه دهد، احساس مي‌گردد. اين پژوهش علاوه بر بررسي تعدادي از روشهاي طراحي سنتي سيستم حفاظت در مقابل صاعقه پست فشار قوي، به يك روش جديد بر پايه آزمايش‌هاي مونت‌كارلو و الگوريتم ژنتيك كه بخشي از ايراد‌هاي ذكر شده براي روشهاي طراحي سنتي را رفع كرده‌است، مي‌پردازد.
كلمات كليدي: سيستم حفاظت در مقابل صاعقه ، الگوريتم ژنتيك ، مونت‌كارلو ، گوي غلتان ، منحني‌هاي تجربي ، مدل الكتروهندسي ، شبكه هوايي
