چکيده
به عنوان مولكولهاي منحصر به فرد با هر دو خاصيت درماني و تشخيصي، مشتقات پورفيرين به طور گسترده براي معالجه سرطان مورد استفاده قرار ميگيرند. پورفيرينها نه تنها اثرات نور درماني قدرتمند (درمانهاي فتوديناميك (PDT) و فتوترمال (PTT)) را نشان ميدهند، بلكه ظرفيت تصويربرداري بسيار خوبي دارند، مانند تصويربرداري فلوئورسانس مادون قرمز نزديك (NIRFI)، تصويربرداري رزونانس مغناطيسي (MRI)، تصويربرداري نور صوتي يا همان فتواكوستيك (PAI)، برشنگاري با گسيل پوزيترون (PET) و برشنگاري رايانهاي تك فوتوني (SPECT). به منظور بهرهگيري از تأثيرات نوردرماني قوي و ظرفيت تصويربرداري عالي، ميتوان از پورفيرينها براي ساختن نانوداروهايي با خواص درماني و تشخيصي موثر در معالجه سرطان استفاده كرد. در اين بررسي، نانوداروهاي مبتني بر پورفيرين، كه اخيراً توسعه يافتهاند، از جمله ليپوزومها، ميسلها، نانوذرات پليمري، نانوذرات پپتيدي مبتني بر پورفيرين و كاربردهاي آنها در درمان سرطان و تشخيص، خلاصه شده است. همچنين، چشم انداز و محدوديتهاي نانوداروهاي مبتني بر پورفيرين، بررسي شده است. اين مطالعه، به كارهاي اخير پيرامون نانوداروهاي مبتني بر پورفيرين و همچنين بر مزاياي درماني و تشخيصي اين نانوداروها، براي درمان سرطان، گرايشهاي بعدي و محدوديتهاي احتمالي اين نانوداروها ميپردازد.
واژههاي كليدي : نانودارو، پورفيرين، سرطان، درمان فتوترمال، درمان فتوديناميك.