10927

10927

بررسي تأثير جوانه زايي، بهسازي و عمليات حرارتي رسوب سختي بر مقاومت به ضربه‌ي آلياژ پايه Al-Si-Mg

كارشناسي ارشد

مهندسي مواد - شناسايي و انتخاب مواد فلزي

مهرماه 1391

مهرماه 1391

شبستري

چكيده در تحقيق حاضر تأثير عمليات بهبود كيفي مذاب و عمليات حرارتي بر ريز ساختار و خواص مكانيكي آلياژ A356 مورد بررسي قرار گرفت. تحقيقات انجام گرفته روي نمونه¬هاي شاهد، جوانه زايي شده )با آميژان(Al-5Ti-1B ، بهسازي شده) با آميژان (Al-10Sr و جوانه زايي / بهسازي شده در حالت عمليات حرارتي شده‌ي T6 و بدون عمليات حرارتي متمركز گرديد. جهت بررسي تأثير عوامل مذكور بر خواص مكانيكي آلياژ از آزمون ضربه‌ي شارپي ، سختي سنجي برينل و آزمون خمش سه نقطه¬اي استفاده شد. ريز ساختار آلياژ به وسيله‌ي ميكروسكوپ نوري و ميكروسكوپ الكتروني روبشي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج به دست آمده بيانگر اين مطلب است كه در ميان متغيرهاي مورد بررسي، تنها عمليات حرارتي رسوب سختي است كه موجب افزايش سختي آلياژ مي¬شود و جوانه زايي و بهسازي تأثير محسوسي بر سختي ندارند. هم چنين مي‌توان اظهار نمود كه مهم‌ترين نقش در تعيين مقاومت به ضربه¬ي آلياژ بر عهده¬ي مورفولوژي ذرات سيليسيم يوتكتيك است. بنابراين عمليات بهسازي با تحت تأثير قرار دادن مورفولوژي فازهاي ثانويه تأثير چشمگيري بر افزايش خواص مكانيكي از جمله چقرمگي ضربه¬ و انعطاف پذيري آلياژ دارد. عمليات جوانه زايي نيز با كاهش اندازه¬ي دانه و ايجاد ساختار هم محور موجب افزايش قابل توجه مقاومت به ضربه¬ي آلياژ مي¬شود مشروط بر اينكه آلياژ در شرايط بهسازي شده باشد. علاوه بر موارد ياد شده، با انجام عمليات حرارتي T6 و در نتيجه¬ي عمليات محلول سازي، كروي و ريز شدن ذرات سيليسيم يوتكتيك موجب بهبود مقاومت به ضربه¬ي آلياژ در حالت بهسازي شده و بهسازي نشده مي¬شود. با مقايسه¬ي نتايج آزمون ضربه و خمش مي‌توان اظهار نمود كه مقاومت به ضربه به ميزان چشمگيري تحت كنترل ميزان انعطاف پذيري آلياژ است. در يك نتيجه¬گيري كلي مي¬توان اظهار نمود كه در اثر عمليات بهسازي، جوانه زايي و عمليات حرارتي T6 به طور توأم، استحكام ضربه¬اي آلياژ با رشد 248 درصدي در مقايسه با نمونه¬ي شاهد همراه بوده است. واژه‌هاي كليدي: آلياژ آلومينيم A356، بهسازي، جوانه زايي، عمليات حرارتي T6، مقاومت به ضربه، آزمون خمش.