11903

11903

ارزيابي پيامدهاي تغيير اقليم بر يك حوضه آبريز با استفاده از مدل ريزمقياس كننده SDSM

كارشناسي ارشد

عمران - سازه‌هاي هيدروليكي

اسفند 1391

اسفند 1391

دكتر باقر ذهبيون

دكتر محمد‌رضا خزائي

چكيده فعاليت‌هاي اقتصادي جوامع و متعاقب آن رشد صنايع و كارخانه‌ها و توليد انبوه، يعني افزايش سوخت فسيلي موجب افزايش غلظت گاز‌هاي گلخانه‌اي و به تبع آن مي‌تواند موجب افزايش دماي كره زمين گردد. اين افزايش، ديگر متغير‌هاي اقليمي همانند بارش را نيز تحت تاثير خود قرار مي‌دهد. در حال حاضر معتبر ترين وسيله براي شبيه‌‌سازي واكنش اقليم به غلظت گازهاي گلخانه‌اي، مدل‌هاي عددي جهاني اقليم يا GCM ها هستند. خروجي GCM ها بزرگ مقياس اند. به منظور مطالعه اثرات تغيير اقليم در زمينه‌هايي مثل مديريت منابع آب و كنترل سيلاب در مقياس محلي، لازم است متغير‌هاي اقليمي حاصل از آنان (خروجي مدل‌هاي GCM) كوچك مقياس شوند تا نياز‌هاي مطالعاتي منطقه مورد مطالعه بر آورده گردد. در اين پايان نامه در ميان متغير‌هاي اقليمي، داده‌هاي دما و بارش به عنوان دو متغير اقليمي پايه‌اي كه معمولاً در اكثر تحقيقات از آنها استفاده مي‌شود، انتخاب شدند. از بين مدل‌هاي مختلف GCM، مدلHadCM3 (سناريو‌ها‌ي A2 و B2)، و به منظور ريز مقياس كردن داده‌هاي آن از مدل SDSM استفاده ‌شد. مدل SDSM، مدلي است تركيبي از نوع مدل‌هاي استوكستيك و مدل‌هاي رگرسيوني. داده‌هاي ايستگاه سينوپتيك خرم آباد به عنوان داده‌هاي مورد مطالعه انتخاب شد. پس از كسب اطمينان از صحت عملكرد مدل در شبيه‌‌سازي آماره‌هاي مورد نظر، به باز توليد مصنوعي اين آماره‌ها توسط پيش بيني كننده‌هاي سناريوهاي A2 و B2 پرداخته شد. در آخر آثار تغيير اقليم با مقايسه آماره‌هاي حاصل از توليد آتي مدل نسبت به آماره‌هاي مشابه از توليد فعلي مدل، به ترتيب براي دوران 2070 تا 2099 و 1961 تا 1990 مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج حاصل از اين تحقيق براي دما در دوران آتي نسبت به فعلي، تحت سناريوي A2 افزايش حدود 0/4 درجه سلسيوس و تحت سناريوي B2 افزايش حدود 8/2 درجه سلسيوس را نشان مي‌دهد. افزايش قابل توجهي نيز در دماهاي حدي سالانه اقليم آتي در سناريوها مشاهده شد. همچنين فراواني روز‌هاي داغ (ºC30 <) تابستان در اقليم آتي، براي هر دو سناريوي A2 و B2 افزايش مي‌يابد. بدين ترتيب، سناريوهاي آتي باعث وقوع زودتر روز‌هاي داغ در ماه مِه، طي دوره آتي گرديد. از طرف ديگر، مقادير بارش در سناريوهاي آتي نسبت به وضعيت فعلي، در فصل تر افزايش نشان مي‌دهد و در فصل خشك دچار كاهش مي‌شود. به ترتيبي كه ملاحظه مي‌شود بارش‌هاي سالانه در اقليم آتي تغييري نسبت به اقليم فعلي ندارد. ارزيابي طول ماندگاري روز‌هاي خشك نيز نشان از افزايش اين آماره در اقليم آتي دارد. واژه‌هاي كليدي: تغيير اقليم، ريز مقياس كردن، مدل SDSM، خرم آباد