12683

12683

..ارائه يك پروتكل جهت به¬كارگيري چك الكترونيكي در كشور

كارشناسي ارشد

صنايع - فناوري اطلاعات- گرايش تجارت الكترونيك

تابستان 1392

تابستان 1392

دكتر محمد فتحيان

دكتر محمد عبدالهي ازگمي

چكيده با رشد روزافزون استفاده از اينترنت وشبكه هاي كامپيوتري همه¬ي عرصه¬¬هاي زندگي بشري دستخوش تغييرات فاحشي شده است. رشد استفاده از اينترنت تغييراتي در شكل معاملات و نيازهاي كاربران در نقاط مختلف جهان بوجود آورده است و كشورهاي مختلف برنامه هاي توسعه¬اي خود را برمبناي فضاي جديدي كه مبتني بر كسب وكارهاي الكترونيكي است تدوين نموده اند. بطور مثال در كشورمان براساس شاخص‌هاي تعريف شده در برنامه پنجم توسعه، مي‌بايست تا پايان اين برنامه، ميزان قابل توجهي از پرداخت‌هايي كه توسط اسكناس و يا شبه پول صورت مي‌گيرد، به¬صورت الكترونيكي انجام شود. در مبحث تجارت الكترونيكي و كسب وكار الكترونيكي، شايد يكي از مهمترين عوامل تاثيرگذار در تمايل كاربر، به¬كارگيري ابزارهاي پرداخت الكترونيكي مي¬باشد. يكي از اين ابزارها كه عليرغم پتانسيل بالا، كمتر گسترش يافته و مورد استفاده قرار مي¬گيرد چك الكترونيكي است. جهت به¬كارگيري اين ابزار در كشور آمريكا و به¬تدريج در اروپا و كشورهايي نظير استراليا، هند و كره تلاشهايي صورت پذيرفت. اما پروتكل¬هاي محدودي براي چك الكترونيكي بيان گرديده است. اكثر اين پروتكل¬ها براساس مدل¬هاي موسسه FSTC و نيز بر پايه پروتكل SET ارائه شده¬اند. تعدادي از اين پروتكل¬ها با چالش¬هاي امنيتي مواجه مي¬باشند و در زمينه پشتيباني از قابليت¬هاي چك ناتوان مي¬باشند. البته در كشورمان اين مبحث به دلايل متعددي كمتر مورد تحقيق قرار گرفته است و حتي بانك¬ها نيز بر روي اين ابزار كمتر سرمايه¬گذاري نموده¬اند كه البته شايد مهمترين آن نبود مراكز مرجع صدور گواهي براي ارائه ساختارهاي كليد عمومي مي¬باشد. اما مي¬توان انتظار داشت يكي از مباحث بانكداري الكترونيكي، كه در آينده براي بانك¬ها مزيت رقابتي ايجاد مي¬نمايد همين مبحث چك الكترونيكي باشد. در اين پايان¬نامه پروتكلي براي چك الكترونيكي پيشنهاد شده است كه علاوه بر پوشش نيازمندي¬هاي امنيتي به قابليت¬هاي چك نظير صدور چك مدت¬دار و امكان انتقال نيز توجه شده است. اين پروتكل با فرض فقدان زيرساخت كليد عمومي ارائه گرديده تا قابل تطبيق با محدوديت¬هاي فني كشور باشد. جهت ارزيابي و اعتبارسنجي اين پروتكل نيز از ابزار AVISPA استفاده شده است. واژه¬هاي كليدي: پرداخت الكترونيكي، چك الكترونيكي، پروتكل امنيتي، توافق كليد، رمزنگاري كليدعمومي بدون گواهينامه