13921

13921

تأثير شكل و همجواري فضاي نيمه باز بر ميزان مصرف انرژي، دسترسي به نور خورشيد و تهويه درون ساختمان ﴿نمونه موردي: بنا هاي مسكوني متداول شهر تهران﴾

دكتري

معماري و شهرسازي - معماري

بهمن ماه 1393

بهمن ماه 1393

دكتر فاطمه مهديزاده سراج - دكتر سيد مجيد مفيدي شميراني

دكتر فرشاد نصراللهي

چكيده يكي از مفاهيمي كه در معماري گذشته ايران و جهان بسيار مورد توجه بوده، بحث فضاي باز در بافت شهري و همچنين در ساختمان است كه متأسفانه حلقه گمشده معماري معاصر محسوب مي گردد. فضاهاي باز در داخل ساختمان خود را به صورت حياط، حياط هاي مركزي و نورگير نمايان مي كنند. تحليل كردن انواع فضاهاي نيمه باز درون بنا از لحاظ رفتار حرارتي )مصرف انرژي، دسترسي به نور روز و تهويه( و مقايسه آن ها با يكديگر به طراحان كمك مي كند كه در هنگام طراحي بهترين تصميم گيري در ارتباط با شكل، ابعاد، تناسبات، جهت گيري، مكان قرارگيري اين گونه فضاها را در داخل ساختمان داشته باشند. رساله حاضر با هدف ايجاد راهكارهاي طراحي براي معماران جهت ايجاد ساختماني انرژي كارامد و بهره مند از مزاياي استفاده از انرژي هاي طبيعي تدوين شده است. در اغلب پژوهشهاي پيشين، تأثير متغيرهاي حرارتي بر ميزان مصرف انرژي با تأكيد بر شكل بنا و بدون توجه به فضاي باز درون ساختمان انجام شده است. بر اساس ادبيات موضوع، پارامترهاي نسبت طول به عرض، عمق و ارتفاع، جهت گيري به عنوان مهم ترين عوامل شكلي مؤثر بر رفتار حرارتي ساختمان و ميزان مصرف انرژي، جهت انجام تحليل ها انتخاب شده است. لذا در پژوهش حاضر به تحليل چگونگي و ميزان تأثير پارامترهاي شكلي ذكر شده در طراحي فضاي باز درون ساختمان بر ميزان مصرف انرژي، جذب انرژي خورشيدي و تهويه پرداخته خواهد شد. در راستاي تحقق اهداف مورد نظر، در هر مرحله پژوهش از روش ها و ابزارهاي مختلف تحقيق چون مطالعات كتابخانه اي، مقايسه تطبيقي، نمونه موردي، شبيه سازي رايانه اي و اندازه گيري ميداني استفاده شده و تجزيه و تحليل نهايي داده ها با استفاده از استدلال منطقي گرفته خواهد شد. براساس نتايج حاصل از پژوهش، ميزان تأثير و اهميت پارامترها طراحي مورد بررسي بر ميزان مصرف انرژي ساختمان، به شكل فضاي باز درون ساختمان بستگي دارد. نتايج حاصل از پژوهش با هدف بهره برداري از پتانسيل موجود تهويه طبيعي و دسترسي به نور خورشيد به كمك فضاي باز دروني ساختمان مي تواند به معمار در انتخاب بهينه پارامترهاي طراحي جهت طراحي ساختماني انرژي كارآمد ياري رساند. رساله حاضر شامل شش فصل اصلي است. فصل اول رساله به بيان طرح مسأله پژوهش، بيان ضرورت و اهميت، سوالات، اهداف، فرضيه ها و ساختار پژوهش خواهد پرداخت .فصل دوم به بررسي مرور ادبيات موضوع مي پردازد و بحث فضاي نيمه باز در ساختمان را در دو مقياس تك بنا و بلوك هاي شهري بررسي خواهد كرد. در فصل سوم روش هاي تحقيق متناسب با اهداف پژوهش بررسي و انتخاب خواهد شد. فصل چهارم به بررسي نتايج حاصل از شبيه سازي پرداخته و در فصل پنجم نتايج شبيه سازي با نتايج اندازه گيري مقايسه خواهد شد. نتيجه گيري و آزمون فرضيه ها در فصل ششم مورد بررسي قرار مي گيرند. واژه هاي كليدي: شكل حياط، شكل پاسيو، مصرف انرژي، انرژي خورشيدي، تهويه طبيعي.