14748

14748

مهمانشهر مهاجرين افغان ائتلاف در جامعه مقصد با رويكردي هويتي نمونه موردي افغان هاي كوره هاي آجرپزي روستاي محمود آّباد تهران

كارشناسي ارشد

طراحي مسكن

زمستان 1393

زمستان 1393

دكتر عباس يزدانفر - دكتر فاطمه مهدي زاده سراج

معماري و شهرسازي

چكيده: يكي از چهار استراتژي تعامل فرهنگي مهاجران و پناهندگان در جامعه ميزبان است كه بر اساس آن، » ائتلاف « فرد ضمن علاقه به حفظ ميراث و هويت فرهنگي خود، به طور روزانه در ارتباط با ديگر گروه هاي قرار مي گيرد و در عين حفظ بخشي از تماميت فرهنگي خود، به عنوان عضوي از يك گروه قومي و فرهنگي خاص در شبكه اجتماعي بزرگتر مشاركت مي كند. بر اساس آمار اعلام شده در سال گذشته توسط مدير كل امور اتباع و مهاجران خارجي وزارت كشور، امروزه حدود 3.2 ميليون افغان قانوني و حدود 799 تا 899 هزار افغان غير قانوني در شهرهاي مختلف ايران سكونت دارند. از اين رو، اهميت هويت به عنوان يكي از مؤلفه هاي مهم فرهنگي و اجتماعي در ارتباط با مهاجران، تطبيق، ارتباطات اجتماعي، پذيرش آنها در جامعه مقصد و اسايش آنها روشن مي شود. پژوهش پيش رو سعي بر آن دارد تا با شناخت وضعيت هويتي مهاجران افغان ساكن در كوره هاي آجرپزي روستاي محمود آباد شهر تهران، به ارائه راهكارهاي معمارانه هويت بخشي جهت ائتلاف اين مهاجران در جامعه ميزبان و ايجاد تعامل فرهنگي مثبت بپردازد. به اين منظور، ابتدا نظريه فرآيند هويتي بريكول در رابطه با ارتباط هويت و مكان، به عنوان چهار چوب اطلاعات مطرح مي شود. سپس با مطالعه عناصر هويت بخش معماري با تاكيد بر عناصر اجتماعي فرهنگي و دسته بندي آنها در چارچوب چهار مولفه مطرح شده، به ارائه عناصر سنجش براي هر يك از اين مولفه ها پرداخته و در ادامه بر پايه آنها، با ورود به منطقه مورد نظر با الهام از شيوه هاي HCD ، 24 تن از ساكنان جامعه هدف در قالب مصاحبه هاي عميق نيمه ساختارمند و همچنين 2 مصاحبه گروهي با تاكيد بر زنان به عنوان آسيب پذيرترين قشر كه مهمترين نقش را درخانواده و خانه دارند، مورد نظرسنجي قرار گرفته اند. در كنار پژوهش كيفي، مشاهده و ثبت شيوه هاي زندگي و رفتارهاي عملي و شناخت نيازهاي آنها نيز صورت گرفته است. نتايج نشان مي دهد كه قشر مورد مطالعه و بخصوص نسل دوم آن ها علي رغم عدم شناخت كامل از كشور مبدا، به دليل شبكه اجتماعي موجود در كوره هاي آجر و زندگي جمعي خود، تعدادي از مولفه هاي هويتي خود را با علاقه حفظ كرده اند. نسل دوم بر خلاف نسل اول از ائتلاف بهتري در جامعه ايران برخوردار است و در عين حال دغدغه بيشتري نسبت به هويت فردي و اجتماعي خود نشان مي دهد. در قالب نتايج حاصل از چهار مولفه بالا، با مطالعه شيوه هاي زندگي و معماري مسكن هزاره جات افغانستان و مشاركت مردم ساكن كوره ها، نقش مولفه هاي هويتي در جانمايي محل مهمانشهر، روابط داخلي خانه ها، شيوه تركيب بندي خانه براي شكل دهي به محله، كاربري هاي لازم و همچنين مولفه هاي معمارانه هويت بخش در راستاي حفظ هويت فردي و اجتماعي مهاجران افغان آشكار مي گردد. واژگان كليدي: مهاجران افغان ،پناهندگان افغان، ائتلاف، تعامل فرهنگي، هويت