15219

15219

برنامه ريزي خطوط اتوبوسراني از طريق شناسايي سرفاصله ي مطلوب با استفاده از داده كاوي در شهر مشهد

كارشناسي ارشد

تجارت الكترونيك

اسفند 1393

اسفند 1393

دكتر سيد مهدي حسيني مطلق

صنايع

چكيده امروزه در بسياري در كلان¬شهرهاي دنيا به منظور افزايش كارايي ناوگان¬هاي حمل و نقل عمومي و همچنين رضايت مسافران درون شهري از سيستم¬هاي حمل و نقل هوشمند استفاده مي¬گردد.رشد روز افزون استفاده از اين سيستم¬ها منجر جمع¬آوري حجم قابل توجهي از داده¬هاي مربوط به بخش¬هاي مختلف ناوگان از جمله وضعيت اتوبوس¬ها، ايستگاه¬ها ، خطوط ، مسافران و ... گشته است. داده¬هايي كه مي¬توان با تحليل آن¬ها الگوهاي موجود در رفتار مشتريان در بخش¬هاي مختلف را تحليل كرده و تاثير عوامل مختلف ترافيكي همچون سرفاصله¬ي خطوط ، ضريب بار و ... را بر رضايت مشتري و ميزان رويگرداني آن¬ها را مورد بررسي قرار داده و از نتايج آن به منظور بهبود كيفيت عمليات ناوگان اتوبوس¬راني استفاده كرد. در اين پژوهش سعي شده است تا با استفاده از داده¬هاي تاريخچه¬اي موجود در سامانه¬ي حمل و نقل هوشمند شهر مشهد مقدس،روشي به منظور شناسايي تاثير مقادير مختلف سرفاصله¬ي خطوط اتوبوس¬راني بر نرخ ريزش مسافران توسعه داده شده و از اين طريق با شناسايي مقادير مطلوب سرفاصله، در برنامه¬ريزي اتوبوس¬ها بهبود حاصل شود. اين روش بر اساس شناسايي بي¬نظمي موجود در الگوهاي رفتاري روزهاي مشابه، قادر به تشخيص تاثير بين زمان سرفاصله و نرخ ريزش مسافران مي¬باشد. به اين منظور ابتدا تلاش شده است تا الگوهاي رفتاري مسافرين و اتوبوس¬ها در بازه¬هاي نيم¬ ساعته مورد تحليل گرفته گرفته و با خوشه¬بندي اين بازه¬ها، اين الگوهاي رفتاري دسته بندي شوند. سپس با استفاده از نتايج اين خوشه¬بندي سعي شده است تا روشي به منظور تشكيل الگوهاي رفتاري مسافران در هريك از روزهاي پايگاه داده، توسعه داده شود. پس از كشف الگوي رفتاري مسافرين به ازاي هر روز در مجموعه¬ي داده ، راهكاري به منظور شناسايي روزهاي مشابه از لحاظ الگوي رفتاري توسعه داده شده است. اين راهكار با استفاده از بازنويسي الگوريتم K-Means و جايگزيني فاصله¬ي اقليدسي با الگوريتم پيچش زماني پويا پياده¬سازي شده است. هدف از اين كار توانمند¬سازي الگوريتم K-Means به منظور شناسايي ميزان مشابهت بين سري¬هاي زماني كه همان الگوهاي رفتاري مسافران در طول روز مي-باشند، بوده است. سپس با استفاده از الگوريتم توسعه داده شده، الگوهاي روزانه، خوشه¬بندي شده و در هر خوشه براي هر بازه¬ي نيم ساعته نمودار سرفاصله – مسافر بر دقيقه، به منظور تحليل تاثير سرفاصله بر ريزش مسافران و همچنين شناسايي بازه¬ي زماني سرفاصله¬ي مطلوب براي هر نيم ساعت تشكيل شده است. در نهايت با تشخيص هم¬پوشاني موجود در سرفاصله-هاي به دست آمده بازه¬هاي نهايي مطلوب سرفاصله براي هر خوشه شناسايي شده است. كلمات كليدي : سيستم¬هاي حمل و نقل هوشمند ، مكان يابي اتوماتيك خودرو ، برنامه-ريزي اتوبوس¬ها ، سرفاصله¬ي خطوط، خوشه¬بندي ، پيچش زماني پويا