چكيده
چكيده
اكنون كه سي و اندي سال از انقلاب باشكوه اسلامي گذشته هنوز اين سوال پابرجاست كه اصول و مفاهيم والاي انقلاب اسلامي, ما را به چه نوع معماري راهنمايي ميكند؟ چه معماري با چه ويژگيهايي متناسب با آرمان ها و شعارها و خواستههاي انقلابيون است؟
بررسي و تحقيق درباره معماري انقلاب اسلامي با توجه به نقدهاي كه انقلاب از دوران هاي قبل دارد بسيار با اهميت است. حساسيت در شعارها و آرمانهاي انقلابي به حدي است كه كوچكترين انحراف ميتواند صدمات جبران ناپذيري به پيكره انقلاب بزند و ضرورت رسيدگي به اين موضوع را افزايش ميدهد. همچنين سبك ها و گرايش هايي كه از اين زمان باقي ميماند مورد قضاوت نسل هاي بعدي قرار خواهد گرفت و ميتواند راهگشاي فعاليت هاي آينده شود.
هدف از اين تحقيق ارائه مفاهيم و اصول بنيادين معماري انقلاب اسلامي از ديدگاه صاحب نظران و تئوري پردازان انقلاب و همچنين ارائه ساختاري از معماري اسلامي از ديد متخصصين حوزه معماري اسلامي است.
به اين منظور از روش تحقيق تركيبيِ كمي و كيفي استفاده شد. ابتدا به كمك مطالعات اسنادي و مصاحبه نيمه ساختاريافته با كارشناسان معماري اسلامي از روش تحليل محتوا به معرفي مولفه هاي معماري اسلامي- ايراني در قالب چارچوب نظري پيشنهادي پرداخته شد. در مرحله بعد هفت بناي فرهنگي و مسكوني در دوره بندي هاي مختلف جمهوري اسلامي به عنوان نمونه موردي انتخاب گرديدند و در قالب پرسشنامه بسته پيرامون كيفيت وضع موجود از متحصصين معماري مورد سوال واقع شدند. داده¬ها در هر مرحله به وسيله نرم¬افزار SPSS مورد تحليل قرار گرفت. يافته¬ها نشان داد كه مؤلفه¬هايي نظير وحدت و يكپارچگي در عين استفاده از تنوع وتداوم فرمي، فضايي، مفهومي، بكارگيري عناصر طبيعي ، پاسخ هاي ساده به نيازهاي عملكردي و ميزان انعطاف پذيري بنا براي پاسخ گويي به عملكردهاي حال و آينده داراي بيشترين اهميت در رعايت كيفيت اسلامي – ايراني بناها هستند. در انتها طراحي مجموعه مسكوني با تكيه بر راهكارهاي پيشنهادي جهت تامين اين شاخصه ها صورت گرفت.
واژگان كليدي:
معماري در انقلاب اسلامي؛ اصول اسلامي- ايراني؛ معماري معاصر ايران.