15549

15549

علل و الگوي ايجاد سكونتگاه قشلاقي براي نيمه كوچندگان ايل بختياري با بررسي طايفه "بامدي" از هفت لنگ بختياري

كارشناسي ارشد

معماري -گرايش مسكن

اسفند ماه 1393

اسفند ماه 1393

دكتر سيد عباس يزدانفر

چكيده شيوه زندگي كوچندگي در ايران توسط طوايف مستقل سابقه اي 3000 ساله و در قالب نظام ايلي پيشينه اي 800 ساله دارد. در طول 1 قرن اخير با شروع دگرگوني ها در نظام مدني و شكلگيري نظريات توسعه،بحث درباره حفظ يا عدم حفظ شيوه معيشت كوچندگي جريان يافته است.نظر به اسكان دائم عشاير را وجه مشترك تمامي رويكردها و مكاتب به استثناي رويكرد توسعه پايدار مي توان دانست.از دوره پهلوي اول تا كنون اسكان اجباري (تخته قاپو) يا خودخواسته عشاير ترجيح نظام حاكم در ايران بوده است. اين پژوهش با مطالعه ايل بختياري به عنوان با سابقه ترين نظام ايلي كشور و با بررسي طايفه بابا احمدي(بامدي) از شاخه هفت لنگ اين ايل ،به دنبال يافتن جواب اين دو پرسش است:اولا بهترين شيوه معاش و به تبع آن سكونت براي عشاير مورد مطالعه چيست و ثانيا پارامترهاي حاكم بر شكلگيري مسكن عشاير مورد نظر كدام است؟. پژوهش حاضر ماهيت كاربردي دارد و روش تحقيق از نوع تركيبي مي باشد. پس از مطالعه الگوها و نظريات توسعه و معرفي و نقد مجموعه آراي صاحب نظران ،با مبنا قرار دادن رويكرد توسعه پايدار ،"توسعه و ارتقا شيوه نيمه كوچندگي با ايجاد سكونتگاه قشلاقي " براي طايفه مورد مطالعه به عنوان فرضيه اي كاربردي در جهت تحقق توسعه پايدار مطرح مي گردد.سپس با استفاده از مصاحبات ميداني ومطالعات كتابخانه اي پارامترهايي در سه زير شاخه رويكرد توسعه پايدار(پايداري محيطي ،اجتماعي و اقتصادي) در جهت مقايسه ساير نظريات با فرضيه پژوهش معرفي مي شود.براي آزمودن فرضيه با استفاده از نظرات صاحب منسبان حوزه عشاير كشور و با بهره گيري از شيوه فرايند تحليل سلسله مراتبي(AHP) ،با وزن دهي پارامترها به اثبات فرضيه خود مي پردازيم. در فراز دوم پژوهش با برداشت ميداني از روستاي "بنه وار" و مشاركت در كوچ و اسكان نيمه كوچندگان طايفه بامدي توسط نگارنده ، نقش الگوهاي رفتاري و محيطي در" جانمايي سايت اسكان قشلاقي"،"شكلگيري بافت اسكان" و "مولفه هاي نقش آفرين `در ريخت عناصر قطعه تفكيكي" مشخص گرديد. تعيين پارامترها در اين سه حوزه حاصل كار ميداني و كتابخانه اي و در قسمت جانمايي سايت اسكان با مشاركت عشاير طايفه بامدي و با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي(AHP) توسط خود عشاير انجام شد.گفتني است با مطالعه اشكفت هاي (سكونتگاه غاري) فعال منطقه قشلاق و نيز سابقه تاريخي روستاهاي محدوده شهرستان لالي و انديكا مي توان ادعا كرد بر خلاف تصور عموم، سابقه سكونت ثابت هم رده سكونت متحرك(سياه چادر) در ميان عشاير بختياري است. واژه‌هاي كليدي: عشاير ،كوچ، اسكان ، توسعه پايدار، سكونتگاه قشلاقي،بختياري،بابا احمدي(بامدي)،نيمه كوچنده،الگوهاي رفتاري ،الگوهاي محيطي،اشكفت،سكونتگاه غاري