18250

۱۸۲۵۰

ارائه الگوي رتبه‌بندي پژوهشي دانشگاه‌هاي جهان

كارشناسي ارشد

مديريت سيستم و بهره وري

خرداد ۱۳۹۶

دكتر محمد مهدوي مزده

دكتر حمزه علي نورمحمدي

صتايع

طي ساليان اخير رتبه‌بندي دانشگاه‌ها تبديل به يك روش بسيار متداول جهت مقايسه دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالي شده است. در حال حاضر رتبه‌بندي‌هاي متعددي با رويكردهاي گوناگون در دنيا وجود دارد كه منعكس‌كننده نگاه موسسين آن‌ها به آموزش عالي است. در اين ميان اقبال به رتبه‌بندي‌هاي مبتني بر شاخص‌هاي كتابسنجي به عنوان يكي از انواع نظام‌هاي رتبه‌بندي، به‌دليل پررنگ شدن ابعاد پژوهشي دانشگاه‌ها نيز فزوني يافته است. پايان‌نامه پيش رو به عنوان يك تحقيق كاربردي به دنبال آن است كه با استفاده از روش‌هاي علمي، نوع نگاه خبرگان بومي صاحب‌نظر در زمينه آموزش عالي و نظام‌هاي رتبه‌بندي دانشگاهي را تبديل به الگويي براي رتبه‌بندي پژوهشي دانشگاه‌هاي جهان نمايد. به همين منظور در گام اول 6 نمونه از مطرح‌ترين نظام‌هاي رتبه‌بندي مورد مطالعه قرار گرفته است. بررسي شاخص‌هاي كتابسنجي ارائه شده توسط پايگاه‌هاي استنادي اسكوپوس و پايگاه استنادي علوم جهت ارزيابي ابعاد پژوهشي دانشگاه‌ها –مطابق آخرين تغييرات سال 2016- يكي از بخش‌هاي اصلي اين تحقيق را تشكيل مي‌دهد. پس از انجام اين مرحله با روش كتابخانه‌اي، نوبت به مراحل مبتني بر پيمايش به كمك روش دلفي مي‌رسد. غربال شاخص‌هاي موجود توسط صاحب‌نظران، مرحله بعدي اين تحقيق است. در ادامه تعيين سنجه مناسب جهت سنجش شاخص‌ها و تعيين بازه زماني مناسب استخراج اطلاعات صورت گرفته و در نهايت درصد وزني شاخص‌هاي برگزيده مشخص شده است. پژوهش حاضر مشروحي از مراحل شكل‌گيري يك نظام رتبه‌بندي دانشگاهي مي‌باشد و مجموعه اطلاعات به‌دست آمده با مشاركت خبرگان و صاحب‌نظران بومي در زمينه آموزش عالي و نظام‌هاي رتبه‌بندي دانشگاهي، منتج به تدوين روش‌شناسي پژوهشي دانشگاه‌هاي جهان گرديده است. بر اساس روش‌شناسي حاصل شده، مجموعه‌اي از دانشگاه‌ها مطابق الگوي به‌دست آمده، رتبه‌بندي شده و با رتبه‌هاي حاصل شده از ساير رتبه‌بندي‌ها مورد مقايسه و تحليل قرار گرفته تا كاركرد و اعتبار الگو ارزيابي شده و در نهايت قابليت اجرايي شدن آن مشخص گردد. در بخش تحليل‌ها، شاخص‌ها و سنجه‌هاي غربال شده توسط خبرگان و وزن‌دهي آن‌ها و همچنين توزيع جغرافيايي نتايج به‌دست آمده از رتبه‌بندي مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفته است. در نهايت نيز تحليل عددي ميزان شباهت نظام‌هاي رتبه‌بندي مورد مطالعه به كمك شاخص‌هاي اندازه همپوشاني، فوت‌رول اسپيرمن و شاخصM انجام شده است.

1396/10/11

6/15/2017 12:00:00 AM

In recent years university rankings has become a common approach for comparing universities and higher education facilities. Now several rankings with miscellaneous attitudes do exist worldwide that reflects their authors viewpoint towards higher education. In the moment inclination towards rankings based on bibliometric indicators as a type of ranking mechanism has been increased due to emphasis on research dimension of universities. This thesis as an applied research is lead via scientific methods to convert the typical viewpoint of native experts in further education and university rankings to a standard for research-oriented ranking of world universities. In this manner at first step six samples of most popular ranking mechanisms have been studied. Studying bibliometric indicators presented by Scopus citation database and Olūm website for ranking research dimension of universities – according to latest updates of 2016- contains one of the main parts of this research. After this step which is accomplished via bibliometric methods, next step is the procedure based on scaling via Delphi’s method. The screening of pre-existing indicators by experts is the next step. In the following, determination of the appropriate measure for evaluation the indicators and appropriate period for extracting data is done at the end the weighted percentage of selected indicators is specified. This research is a detailed presentation of formation procedures of a university ranking mechanism and all the collected data associated with native experts of further education and university ranking mechanisms is lead to a research methodology of global universities. According to this methodology a set of universities have been ranked and compared to other rankings for the standard’s validity and function to be evaluated and last its ability to be operational be determined. In addition to checking the indicators and measures which screened by experts and the method of weighting them, the geographical distribution of the results has been evaluated in the analysis chapter. Eventually, numerical analysis of the ranking systems' similarity has been studied based on size of the overlap (OC), Spearman's footrule and M measure.