23450

طراحي ميكروبيمارستان با رويكرد معماري شفابخش

كارشناسي ارشد

مهندسي معماري

96-99

24/8/1399

سيد عباس آقا يزدانفر- ساناز ليتكوهي

معماري و شهرسازي

باتوجه به پيچيدگي عملكردي و ماهيت فعاليت هاي بيمارستان ها و فضاهاي درماني، اين ساختمان ها در صورت عدم توجه درخور ، قابليت تبديل شدن به فضاهايي تنش زا و استرس آور را دارند.از طرف ديگر با افزايش ساخت و ساز و ايجاد فضاهاي متراكم شهري، انسان از فوايد مواجهه با محيط هاي طبيعي محروم مانده است.از اين رو گرايش هاي مختلفي در برنامه ريزي، مانند ميكروبيمارستان و طراحي، مانند معماري شفابخش به منظور پاسخگويي به مشكلات اخير در حال شكل گيري بوده است. پس از تعريف و بررسي جوانب مختلف مربوط به ميكروبيمارستان، 9 مولفه كه در احداث يك مركز درماني بيشترين تاثير را دارند انتخاب و اولويت بندي مولفه ها در قالب فرايند تحليل سلسله مراتبي(AHP) انجام گرفت. جهت تحليل داده ها و وزن دهي آن ها از نرم افزار اكسپرت چويس استفاده شد.جامعه آماري 15 نفر شامل فارغ التحصيلان معماري با تخصص طراحي فضاهاي درماني و چند متخصص بيمارستان سازي بودند.دو مولفه ي دسترسي آسان تر براي استفاده كنندگان و افزايش بازده شغلي پرسنل به دليل كمتر بودن مراجعان بيشترين اهميت را در بين ساير مولفه ها كسب نمودند. در مرحله دوم با تحليل محتواي مطالعات در حوزه طراحي طبيعت محور، مهم ترين مولفه هاي طبيعي در دو دسته ي كلي مولفه هاي مستقيم و مولفه هاي ساختاري بازشناسي شدند. در نهايت سه متغير ساختاري شامل پيچيدگي سازمان يافته، فرم ها و خطوط طبيعي(منحني)، چشم انداز و پناه(شفافيت) كه داراي بيشترين فراواني بودند انتخاب شدند و در پرسشنامه تصويري حالات مختلفي از طراحي لابي بيمارستان و فضاي استراحت پرسنل درماني را شكل دادند.آزمودني ها در مرحله اول شامل 110 نفر دانشجو و در مرحله دوم 25 نفر پرسنل درماني بودند كه پرسشنامه ها را در قالب تست 5 نمره اي ليكرت تكميل نمودند. فضاهاي داراي حد پايين(متوسط) پيچيدگي سازمان يافته(هر دو مرحله)، حد بالاي خطوط منحني(هر دو مرحله) و حد پايين تر شفافيت(متغير چشم انداز و پناه) (در مرحله دوم) داراي بيشترين قابليت شفابخشي( كاهش استرس و خستگي ذهني) مي باشند. با توجه به نتايج تحليل داده ها و جمع بندي هاي صورت گرفته به نظر مي رسد احداث ميكروبيمارستان در ايران با مزيت هاي اصلي دسترسي آسان تر و جذب مراجعين در مقياس محلي و سرعت و بازده عملكردي بيش تر در كنار هزينه ي ساخت و بهره برداري كمتر مي تواند پاسخ مناسبي براي ارتقاي سطح خدمات درماني در كشور باشد. از طرفي با توجه به محدوديت فضاها در مراكز درماني و به ويژه در مقياس محلي به نظر مي رسد كاربست الگوهاي ساختاري طبيعت مي تواند تا حدودي كمبود مولفه هاي مستقيم طبيعي را جبران كرده و كمك كننده واقع شوند.

1400/02/19

Designing a Micro-hospital with an Approach to Restorative Architecture

11/15/2021 12:00:00 AM

New concepts in the field of planning and design for healthcare centers are noteworthy. One of the types of healthcare centers brought up and developed in recent years are micro-hospitals. Due to the novelty of the issue in Iran, feasibility study and localization of Micro-hospital design principles specific to this region seems crucial. Defining and analyzing various aspects related to Micro hospitals and by comparisons with other healthcare centers, nine factors with the highest impacts were selected and prioritized in the form of analytic hierarchy process (AHP). In this research, expert choice software were used to analyze data with different factor weights. The statistical community is 15 people including graduated architecture students with health care design education background and multiple professional experts in hospital planning and design. The two factors of easy access for users and the increase of healthcare employees' job performance (Due to the low number of patients) out of the other nine factors are the ones with the highest importance. After reviewing literature, studying nature-oriented theories and design fields, using content analysis method in 74 studies, most important naturalistic criteria were classified as direct criteria and structural or indirect criteria. Finally, three structural variables including ordered complexity, natural and curved forms and lines, prospect and refuge (openness) which possessed most frequencies were chosen, and formed various alternatives of designing hospital lobbies and medical staffs’ rest spaces in visual questionary.110 students in first phase and 25 medical staffs in second phase completed questionnaires within 5-point Likert scale. Spaces with average amounts of ordered complexity, curved lines possess most restorative potential in hospital lobby and staffs’ rest spaces. According to the results of data analysis and discussions, it seems that the establishment of Micro hospitals in our country with the chief features of easy access to provide service for more patients on the local scale, a higher service rate, and functional efficiency in addition to less construction and operation cost, is a responsive solution to promote healthcare service level in Iran. Regarding data analysis results and summations, in addition to clear effects of direct natural variables such as presence of water, plants and greenness and visual connection with nature, it seems that using structural natural patterns in healthcare interiors could be helpful.

ميكروبيمارستان , بيمارستان محلي , شفابخشي , الگوهاي طبيعي

Restoration , Microhospital , Neighbourhood Hospital , Natural Patterns