28793

طراحي فضاهاي آموزشي منعطف با رويكرد پيكره‌بندي فضايي (نمونه موردي: دبيرستان‌هاي شهر تهران)

كارشناسي ارشد

مهندسي معماري

1399-1400

1402/6/28

خانم دكتر سمانه تقدير

آقاي دكتر پدرام حصاري

مهندسي معماري و شهرسازي

با توجه به سرعت رشد تكنولوژي و تغيير كيفيت تمامي ابعاد زندگي جوامع و اهميت و تأثير كاربري¬هاي آموزشي در آينده و افراد هر جامعه، يكي از مهم¬ترين رويكرد¬ها و معيارها براي طراحي مدارس نوين، انعطاف¬پذيري و قابليت تطبيق با شرايط جديد است. اين مسئله توسط محققين بسياري مورد مطالعه قرار گرفته و در سطح جهان مدارس بسياري با اين رويكرد ساخته¬شده است؛ ولي اعمال اين كيفيت فضايي (انعطاف¬پذيري) در محيط¬هاي آموزشي و يادگيري فقط در سطح ابعاد خرد و مياني فضايي (مبلمان و تجهيزات فضاها، فرم و پلان فضاها و ...) باقي¬مانده و توجه به اين قابليت در مقياس كلان¬تري از معماري، يعني پيكره¬بندي و چيدمان فضاها در مدارس و محيط¬هاي آموزشي ناديده¬گرفته شده است. بنابراين در اين پايان¬نامه سعي¬شده در ابتدا با استفاده از روش كتابخانه¬اي و جستجو در مجلات معتبر، ادبيات موضوع و اطلاعات مرتبط و محوري جمع¬آوري و ارائه شود و با تجزيه و تحليل پيكره¬بندي چندين نمونه تطبيقي داخلي و خارجي در نرم¬افزار نحو فضا (UCL Depth map)، چيدمان فضايي مطلوب و پاسخگو به قابليت-هاي انعطاف¬پذيري استخراج شود. در نهايت اين نتيجه حاصل شد كه مدارس سنتي ايران از پيكره¬بندي بسيار مطلوبي برخوردار هستند و پيكره¬بندي آن¬ها نشان از اهميت ساختار مركزي (حياط مركزي) و فضاهاي باز و نيمه¬باز به عنوان فضاهاي جمعي و پيونددهنده با ديگر فضاها در كاربريهاي آموزشي دارد؛ و با توجه به اصل سلسله مراتب فضايي معماري سنتي ايران، فضاها به دو دسته جمعي و شخصي تفكيك شده¬اند. نتايج داده¬هاي نرم¬افزار نحو فضا از نمونه¬هاي داخلي (14 بناي مسجد- مدرسه¬هاي قاجاريه شهر تهران) و نمونه-هاي خارجي (8 بناي دبيرستان) نشان مي¬دهد كه نمونه¬هاي داخلي داراي پاسخ¬گوترين چيدمان فضايي به قابليت¬هاي انعطاف¬پذيري هستند؛ با بررسي پيكره¬بندي فضايي اين نمونه¬ها الگوها و راهكارهايي جهت طراحي فضاهاي آموزشي منعطف ارائه شده¬است.

1402/07/09

Designing flexible educational spaces with spatial configuration approach (Case study: Tehran high schools)

9/18/2024 12:00:00 AM

Considering the speed of technology growth and the change in the quality of all aspects of society's life and the importance and impact of educational uses in the future and the people of each society, one of the most important approaches and criteria for designing new schools is flexibility and the ability to adapt to new conditions. This issue has been studied by many researchers and many schools have been built with this approach in the world. But the application of this spatial quality (flexibility) in educational and learning environments remains only at the level of micro and intermediate spatial dimensions (furniture and equipment of spaces, form and plan of spaces, etc.) Configuration and arrangement of spaces in schools and educational environments have been neglected. Therefore, in this thesis, at first, by using the library method and searching in authoritative magazines, the subject literature and relevant and central information were collected and presented, and by analyzing the configuration of several internal and external comparative examples in the Syntax software. Space (UCL Depth map), optimal spatial arrangement and response to flexibility capabilities can be extracted. Finally, it was concluded that the traditional schools of Iran have a very favorable configuration and their configuration shows the importance of the central structure (central courtyard) and open and semi-open spaces as collective and linker spaces with other spaces in educational spaces; And according to the principle of spatial hierarchy of traditional Iranian architecture, the spaces are separated into two groups, collective and personal. The results of the space syntax software data from internal samples (14 buildings of Qajar mosques-schools in Tehran) and external samples (8 high school buildings) show that the internal samples have the most responsive spatial arrangement to flexibility capabilities; By examining the spatial configuration of these examples, patterns and solutions for designing flexible educational spaces have been presented.

فضاهاي آموزيش , نحو فضا , پيكره بندي فضايي , انعطاف پذيري , UCL Depthmap

Educational spaces , spatial configuration , space syntax , flexibility , UCL Depthmap

Fateme Hamidi Ravari

Dr. Samane Taghdir