31835

بررسي اثر آلاينده هاي نفتي بر روي رفتار ديناميكي ماسه كربناته بوشهر

كارشناسي ارشد

مهندسي عمران گرايش ژئوتكنيك

1400

1403/6/27

دكتر مهران كريم پور فرد- دكتر عليرضا سعيدي عزيزكندي

-

مهندسي عمران

خاك‌هاي كربناته يكي از انواع خاك‌هاي مساله دار در طبيعت هستند كه از بقاياي جانوران، حيوانات و گياهان دريايي تشكيل شده اند و به‌طور عمده در مناطق گرم حاره اي ، استوايي و مناطق داراي ذخاير نفت و گاز يافت مي شوند. با توجه به گستردگي وجود آن‌ها در اقصار نقاط جهان از جمله بندر بوشهر واقع در سواحل خليج فارس و درياي عمان كه داراي اهميت استراتژيك از نظر اقتصادي و نظامي و منابع نفت و گاز مي‌باشد، داراي مصالح دانه‌اي با درصد كربناته زياد مي‌باشد. علاوه بر اين موضوع، آلودگي‌هاي نفتي يك پيامد اجتناب ناپذير از افزايش سريع جمعيت و فرآيند صنعتي شدن است كه به دنبال آن آلودگي خاك توسط مواد هيدروكربنه نفتي به شكل وسيع در اطراف تاسيسات اكتشاف و پالايش به شكل موضعي در مسرهاي انتقال اين مواد قابل مشاهده مي‌باشد. نشت نفت خام و گازوييل علاوه بر تاثيرات منفي محيط زيستي، مانند آلودگي منابع آب زير زميني، باعث تغييراتي در خصوصيات ژئوتكنيك خاك محل مي‌شود. همچنين، پتانسيل نسبتا بالاي لرزه خيزي مناطق جنوبي كشور، موجب مي‌شود شناخت ماهيت دقيق اين دسته‌ از خاك‌هاي كربناته و بررسي رفتار ديناميكي آن‌ها از اهميت به‌خصوصي برخوردار باشد. زيرا، خصوصيات مهندسي و ديناميكي خاك‌هاي كربناته از جمله خردشدگي دانه‌ها تحت بار اعمالي، نسبت تخلخل بالا، زاويه اصطكاك زياد و قابليت فشردگي بالاي ذرات خاك‌هاي كربناته به شرايط اقليمي و جغرافيايي منطقه‌اي كه درآن قرار گرفته اند وابسته مي‌باشد. در همين راستا، تعدادي آزمايش سه محوري ديناميكي در شرايط تحكيم يافته زهكشي نشده تحت درصد هاي آلودگي 8،4 و 12 درصد نفت خام و گازوييل، تراكم نسبي 50 درصد و فشارهاي محدود كننده ميانگين 75 و150 كيلوپاسكال در شرايط همسان و تنش 300 كيلوپاسكال در شرايط همسان و ناهمسان با ضرايب ناهمساني 1.5 و 2 با استفاده از دستگاه سه محوري ديناميكي مستقر در مركز تحقيقات ژئوتكنيك دانشگاه علم و صنعت انجام شد. نتايج نشان مي‌دهد در ميان شاخص‌هاي بررسي شده، شاخص فشارهمه جانبه در نمونه‌هاي خاك كربناته بدون آلودگي و همراه با آلودگي‌هاي نفتي، موجب بيشترين تغييرات در افزايش مدول برشي و كاهش نسبت ميرايي تحت كرنش‌هاي برشي0/04 الي 0/3 ميلي‌متر شده است و شاخص فركانس بارگذاري كمترين تغييرات را در ميزان تغييرات پارامترهاي مذكور داشته است.

1403/10/16

Investigating the effect of petroleum pollutants on the dynamic behavior of Bushehr carbonated sand

9/17/2025 12:00:00 AM

Carbonate soils are one of the types of problematic soils in nature, which are formed from the remains of marine animals, plants and animals and are mainly found in hot tropical and tropical regions and areas with oil and gas reserves. Due to the extent of their presence in many parts of the world, including Bushehr port, located on the coasts of the Persian Gulf and the Sea of Oman, which has strategic importance from the economic and military point of view, as well as oil and gas resources, it has granular materials with a high carbonate percentage. In addition to this, oil pollution is an inevitable consequence of the rapid increase in population and the process of industrialization, after which the soil pollution by petroleum hydrocarbon materials can be seen widely around the exploration and refining facilities and locally in the transportation routes of these materials. .In addition to negative environmental effects, such as pollution of underground water resources, crude oil and diesel leaks cause changes in the geotechnical characteristics of the local soil. Also, the relatively high seismicity potential of the southern regions of the country makes knowing the exact nature of this category of carbonate soils and investigating their periodic behavior to be of particular importance. Because, the engineering and dynamic characteristics of carbonate soils, including grain crushing under applied load, high porosity ratio, high friction angle, and high compressibility of carbonate soil particles depend on the climatic and geographical conditions of the region where they are located.In this regard, a number of three-axis dynamic tests in undrained reinforced conditions under contamination percentages of 4, 8 and 12% crude oil and gasoil, relative density of 50% and average confining pressures of 75 and 150 kPa in Homogeneous conditions and a stress of 300 kPa in Homogeneous and nonhomogeneous conditions with heterogeneity coefficients of 1.5 and 2 were performed using a three-axis dynamic device located in the Geotechnical Research Center of the Iran University of Science and Technology. The results show that, among the investigated indices, the comprehensive pressure index in carbonated soil samples without pollution and with oil pollution causes the most changes in the increase of shear modulus and decrease of damping ratio and increase under shear strains of 0.04 to 0.3 mm and loading frequency index had the least changes in the amount of changes in the mentioned parameters.

خاك كربناته بوشهر , آزمايش سه محوري ديناميكي , مدول برشي , نسبت ميرايي

Carbonate soil of Bushehr , triaxial dynamic test , shear modulus , damping ratio

kamyar bakhshi

dr.mehran karimpoorfard - dr.alireza saeediazizkandi