چكيده
اسپينل آلومينات منيزيم (MgAl2O4) به دليل دارا بودن خواص فيزيكي و شيميايي مناسب به عنوان يك ماده ديرگداز و توانايي جايگزيني تركيبات كروميتي در سالهاي اخير مورد توجه قرار گرفته است .در اين پژوهش خوردگي اسپينل غني از منيزيا (Magnesia Rich Spinel) در يك نوع سرباره فولادسازي مورد بررسي قرار گرفته است .به اين منظور تركيب اسپينل استوكيومتري به همراه دو تركيب اسپينل غني از منيزيا كه به ترتيب 33 و35 درصد منيزيا بودند به همراه دو نوع آجر منيزيا اسپينلي در دماي 1600C ,و به مدت 20 دقيقه در تماس با سرباره قرار گرفته و تعامل ديرگداز -سرباره مطالعه شد.همچنين از محاسبات ترموشيميايي با استفاده از نرم افزار FactSage 5.2 نيز به منظور تحليل ترموديناميكي فرايند خوردگي ديرگذار در سربازه كمك گرفته شد .در اين راستا تغييرات تعادلي ديرگداز غني از منيزيا قبل و بعد از تماس با سرباره حاويCaO-SiO2-Al2O3-Fe2O3-MgO-MnO محاسبه گرديد محاسبات ترموديناميكي و مطالعات ريز ساختاري نشان مي دهند كه در سطح مشترك اسپينل با سرباره بر اثر نفوذ كائيونهاي Fe3+ ، Fe2+ و Mn2+ از سرباره در ديرگداز يك لايه پيوسته اسپينل كمپلكس (Mg,Fe,Mn)(Al,Fe)2O4 تشكيل مي شود كه باعث كند شدن فرايند نفوذ سرباره در ديرگداز مي گردد.همچنين انحلال يونهاي آهن و منگنز در اسپينل باعث كاهش ميزان آنها در تركيب موضعي سرباره و افزايش ويسكوزيته سرباره مي شود كه نهايتا با كاهش نفوذ سرباره ،كاهش خوردگي را به همراه خواهد داشت .پيش بيني هاي ترموديناميكي بيانگر آنند كه انحلال اسپينل غني از منيزيا در سرباره توام با تشكيل اسپينل كمپلكس و دامنه انحلال را در لايه مرزي نشان مي دهند .بنابراين دو دستاورد به نظر مي رسد مكانيزم انحلال اسپينل غني از منيزيا در سرباره از نوع مستقيم نمي باشد .محاسبات ترموديناميكي نشان مي دهند كه منيزياي اضافه بر استوكيومتري در واكنش با سرباره فازهاي منيزيم كلسيم سيليكاتي (مثلا مرونيت )تشكيل داده و سپس درداخل سرباره حل مي شود .