چكيده
در اين لللل پژوهش واكنش پذيري فولاد ابزار گرم كار H13 و آلياژ آلومينيوم A380 توسط آزمايشهاي غوطه وري به منظور شناخت تركيبات بين فلزي توليدي در فصل مشترك و سينتيك رشد آنها مورد بررسي قرار گرفته است .مطالعه و بررسي فصل مشترك زوجهاي نفوذي فولاد H13 آلومينيوم A380 پس از غوطه وري ميله هاي فولادي H13 در دماهاي 680,700,720,و 740C و زمانهاي تماس 5/ الي 3 ساعت نشان داده شده است كه سه فاز بين فلزي در اثر واكنش مايع -جامد در فصل مشترك تشكيل مي گردد.اين تركيبات بين فلزي عبارتند از A15Fe2Si ,A15FeSi ,A112Fe5Si . در ادامه پژوهش ,تاثير پوشش نيتروره اعمالي دوي سطح فولاد H13 و عناصر ميكرو آلياژي استرانيسم, تيتانيم و بر بر مورفولوژي تركيبات بين فلزي و به تاخير انداختن تشكيل و رشد تركيبات بين فلزي نيز توسط آزمايشهاي غوطه وري در دماي 680ژ و زمانهاي 5/. الي 2/5 ساعت مورد بررسي قرارگرفت . نتايج نشان مي دهد كه فقط دو لايه A18Fe2Si ,A15FeSi در فصل مشترك تشكيل مي گردد و لايه A112Fe5Si بدليل عدم زمان كافي تشكبل نمي گردد . مطالعه سينتيك رشد لايه تركيب بين فلزي در فصل مشترك فولاد H13 بدون پوشش و با پوشش نيتروره جامد و مذاب آلياژ آلومينيوم A380 در آزمايشهاي غوطه وري ميله هاي فولاد در دماهاي 680,700,720 و740C و زمانهاي 5/. الي 3 ساعت نشان داده شده است كه واكنش فولاد جامد و مذاب آلياژ آلومينيوم از نوع واكنشهاي تركيبي (نفوذي +واكنش شيميايي ) با معادله هاي y=1/.1t1/2+19/.8 ,y=1/29t+17/82 و y=1/31t1/2+28/44 به ترتيب در دماهاي 680,700و720C مي باشد .همچنين انرژي اكتيواسيون تشكيل تركيبات بين فلزي براي فولاد H13 بدون پوشش و با پوشش نيتروره به همراه افزودن عناصر ميكرو آلياژي استرنيسم (5./.%)و تيتانيم (2/.% ) به مذاب , بيشترين تاثير را در كاهش ضخامت كل لايه تركيب بين فلزي دارد و آن يا به ميزان %64 پس از 2/5 ساعت غوطه وري كاهش مي دهد.استفاده از پوشش نيتروره در رده بعدي قرار دارد و به ميزان 52% ضخامت كل لايه بين فلزي زا در 5/. ساعت غوطه وري كاهش مي دهد و در آخر افزودن عناصر ميكروآلياژي استرانيسم (5./.% ) و تيتانيم (2./.% ) به مذاب ضخامت كل لايه بين فلزي را يه ميزان 30./. در 5/. ساعت غوطه وري كاهش مي دهد .
