6288

6288

"طراحي نوار ساحلي بوشهر با تكيه بر اصول توسعه پايدار"

كارشناسي ارشد

معماري و شهرسازي-طراحي شهري

اسفند ماه يك هزار و سيصد و هشتاد و شش

اسفند ماه يك هزار و سيصد و هشتاد و شش

دكتر سيد مجيد مفيدي شميراني

دكتر مصطفي بهزادفر

چكيده نوارهاي ساحلي از جمله فضاهاي شهري هستند كه بدليل ويژگي هاي بي نظيري كه دارند امروزه توانسته اند به عنوان فضاهايي كانوني جهت فعاليتهاي جمعي و همگاني در شهرهاي بندري مطرح شوند . اما چنين چهره اي بر پيكره نوارهاي ساحلي عمر كوتاهي دارد. چهره اي كه شايد بتوان تاريخ تولد آن را در اوايل دهه 70 ميلادي و در پي تغييراتي كه در صنعت حمل و نقل دريايي و همچنين جابجايي فعاليتهاي صنعتي و بندري از سطح سواحل بوجود آمد، دانست. تغييراتي كه سبب شد ويژگي هاي نهفته چنين فضاهايي به يكباره مورد توجه طراحان و برنامه ريزان شهري قرار گيرند. طراحي مجدد و تغيير ماهيت اين فضاها تحولي بزرگ در شهر هاي بندري بود بطوري كه پيترهال از آن به عنوان "مهمترين اتفاق در شهرسازي دهه 80 " ياد ميكند. با اينكه باز شناخت نوارهاي ساحلي در جهان به عنوان فضايي همگاني و با كاركردهاي تفريحي- تفرجي عمر كوتاهي دارد، اما امروزه از جايگاه ويژه اي در ميان ديگر مباحثات دانش شهرسازي برخوردار است. در همين ارتباط، اين پژوهش به بررسي و شناخت ابعاد طراحانه نوارهاي ساحلي شهري به طور خاص و از دريچه دانش طراحي شهري مي پردازد. در اين نوشتار پس از باز شناخت فرآيند طراحي نوارهاي ساحلي و ارتباط آن با دانش طراحي شهري به معرفي ساختار اين فرآيند، تاريخچه آن و معرفي و تبيين مولفه ها و اجزاء سواحل به صورت پايه اي پرداخته شده است.. در اين بررسي موضوعات كلاني كه در هنگام ورود به مبحث طراحي نوارهاي ساحلي مي بايست به آنها توجه كرد، به صورت كلان آورده شده اند . اين پژوهش با بررسي منايع اصلي علمي و دانشگاهي مختلف در زمينه طراحي نوارهاي ساحلي شهري، پس از بررسي و شناختي كه از سير تحولات، مسايل حال حاضر و موضوعاتي كه در اين زمينه مطرح است، به معرفي موضوعات و عناوين كليدي طراحي نوارهاي ساحلي پرداخته و در ادامه، اين رساله پس از تبيين جايگاه و اصول و مباني توسعه پايدار به عنوان بستري براي انتظام بخشي به اين فرآيند و معرفي خاستگاه، اهداف و چشم انداز و انتظارات از مفهوم پايداري و توسعه پايدار، به تدقيق و همنهشتي اصول طراحي نوارهاي ساحلي شهري و اصول توسعه پايدار دست زده است. نتايج حاصل از اين همنهشتي و ديگر مصالب ارايه شده در ده اصل كلي طراحي نوارهاي ساحلي شهري با تكيه بر اصول و اهداف توسع پايدار ارايه شده است. در ادامه و در پي مطالعه نمونه هايي موفق از پروژه هايي از اين دست، به كاربست نت ايج حاصله از پژوهش در حوزه مورد مطالعه خود يعني نوار ساحلي شهر بوشهر اقدام مي كند. در اين بررسي به معرفي حوزه خرد و كلان طرح، تاريخچه توسعه ساحل شهر بوشهر و بازنگري اسناد فرادست در ارتباط با حوزه ساحلي بوشهر نگاهي مختصر شده است. در ادامه پس از شناخت ابعاد مختلف و مرتبط حوزه طرح با رويكرد اين رساله، مثل سازمان اقدام شده است. در S.W.O.T كالبدي، بصري و ادراكي و ... به ارزيابي و سنجش اين مشخصه ها با استفاده از تكنيك ادامه، براي حصول به نتايجي كارا در ارتباط با مباني نظري مورد مطالعه و همچنين چشم انداز طرح، راهبردها و پيشنهادات طراحانه اي براي هر چه نزديكتر ساختن بستر طرح به مشخصه ها و ويژگي هاي يك نوار ساحلي پايدار از ديدي طراحانه ارائه شده است. اين راهبردها منطبق بر نيازها، كمبودها و موضوعاتي است كه از مباحث عنوان شده پيشين در بخش بازشناسي اصول طراحي پايدار نوارهاي ساحلي شهري حاصل آمده اند. در نهايت به عنوان محصول نهايي اين نوشتار طرحواره هايي از افق آينده نوار ساحلي شهر بوشهر آورده شده است