8392

8392

رويكردهاي معماران منظر و طراحان شهري به مقولات مرزي مشترك در مكان سازي

دكتري

در رشته مهندسي معماري

1390

1390

دكتر محسن فيضي - دكتر مصطفي بهزادفر

چكيده هدف از انجام اين تحقيق ، شناسايي رويكردهاي دانشي – حرفه اي رشته هاي طراحي شهري و معماري منظر در ايجاد مكان و يا به عبارتي ديگر مكان سازي است. مرور سوابق موضوع نشان مي دهد كه وجود هم پوشاني، گسترش حوزه هاي فعاليتي و خلط برخي موضوعات و مباحث ميان اين دو زمينه دانشي، منجر به شكل گيري نوعي خلاء و ابهام ميان آنها در مواجهه با ساخت محيط مصنوع و طبيعي در شهرها شده است. مطابق اين مباني اين تحقيق در صدد است تا به اين سوال اساسي پاسخ دهد كه "مهمترين نقاط هم پوشاني و مشترك ميان دو رشته معماري منظر و طراحي شهري كه منجر به ايجاد ابهام و تداخل در حوزه هاي دانشي – حرفه اي آنها شده است، كدامند و نگاه متخصصين دو رشته نسبت به اين مقولات چگونه است؟" اين تحقيق با رويكرد نظريه زمينه اي و با نگاهي تطبيقي از روش هاي كيفي و كمي در جمع آوري و تحليل داده ها سود جسته است. داده هاي كيفي در فاز اول مبناي طراحي پژوهي مبتني بر نظام تحليل محتوايي را تشكيل مي دهند. اين نظام دربردارنده مقولات تخصصي مشترك ميان طراحي شهري و معماري منظر بوده و در گام بعدي خود پايه و چارچوب طرح پيمايش نظر سنجي از اساتيد متخصص دو رشته در ايران و جهان را تبيين مي نمايد. براي تحليل و توصيف داده ها از روش هاي آماري از قبيل آماره هاي توصيفي استفاده گرديده است. آزموني كه در اين تحقيق براي بررسي تطبيقي SPSS ،آماره ي كاي اسكوير و نظايرآن به كمك نرم افزار 16 ميان آراء دو گروه از آن استفاده شده، آزمون تي است. به كمك اين آزمون تحليل تطبيقي ميان نقطه نظرات دو گروه پاسخ دهنده ميسر گرديده است. يافته هاي اين تحقيق مبتني بر تحليل كيفي متون تخصصي دو رشته در گام نخست و سپس تحليل محتواي كمي مقالات تخصصي دو 2000 ميلادي، نشان مي دهد كه مقولات يازده گانه الگو، ساختار، زمينه، سلامتي، كاربري اراضي، - رشته در طي بازه ده ساله 2010 فعاليت، سنت، مقياس، تغيير، سياست و شخصيت مكان به مثابه موضوعات مرزي مشترك ميان دو رشته بوده و سهم بسزايي در ابهام زايي ميان رويكردهاي آنها به مقوله مكان سازي دارند. همچنين بر مبناي پيمايش انجام شده از 66 استاد طراحي شهري و معماري منظر داخل و خارج از كشور، اين نتيجه حاصل شده است كه تفاوت نگاه معماري منظر و طراحي شهري در وهله نخست به موضوعاتي با ويژگيهاي ساختاري شامل مقولات الگو، ساختار و مقياس و در جنبه ديگر ابعاد معنايي و هنجاري هويت يعني شخصيت است. دراين تحقيق تفاوت معني داري ميان نقطه نظرات گروه اساتيد خارجي و ايراني مشاهده نشده است. همچنين پيشنهاد مدل تطبيقي براي رويكردهاي نظري- حرفه اي معماران منظر و طراحان شهري به مقولات مرزي مشترك و نيز فرايندي مشترك براي كار گروهي در مكان سازي از خروجي هاي اصلي اين تحقيق به شمار مي روند. علاوه بر موارد مذكور، ارائه مدل ساختي پنج لايه از مكان سازي كه واجد رويكردهاي مشترك طيف معماران منظر و طراحان شهري به مكان سازي بوده و شامل لايه هاي خصوصيات بصري، هويت و معني، كاركرد، محصول و در نهايت زمينه مي شود، جهت كاربست در شرايط حرفه اي و آموزشي ايران و جهان پيشنهاد شده است.