8884

8884

انتخاب مدل برنامه جامع فناوري اطلاعات و بكارگيري آن در بخشي از اداره كل فناوري اطلاعات و ارتباطات كتابخانه ملي ايران

كارشناسي ارشد

در رشتهي مديريت اجرايي

دي ماه 0931

دي ماه 0931

دكتر محمد فتحيان

چكيده رشد روزافزون فناوري اطلاعات از يك سو، پيچيدگي سازمان هاي امروزي از سوي ديگر اين سازمان ها را ملزم به اجراي برنامه اي منسجم و هماهنگ با ماموريت سازمان مي كند تا از صرف هزينه هاي مجدد و موازي و تاخير در اجراي پروژه هاي توسعه فناوري اطلاعات جلوگيري به عمل آيد. ارائه مدل و چارچوب استراتژي جهت مديريت موثر ،» طرح جامع فناوي اطلاعات « هدف از تهيه فناوري اطلاعات در يك سازمان است به گونه اي كه از يك سو ماموريت و اهداف سازمان محقق گردد و از سويي ديگر زير ساختي براي امكان گردش و مبادله مناسب و موثر داده ها، اطلاعات و اشتراك منابع ايجاد كرده، زمينه را براي هم سويي با تحولات سازماني فراهم سازد. تهيه و تدوين برنامه جامع فناوري اطلاعات كتابخانه ملي ايران به لحاظ جايگاه اين سازمان در سطح ملي و بين المللي حائز اهميت است و بي شك بر روي ساير برنامه هاي راهبردي نيز تاثير گذار است. اين برنامه زمينه ايجاد انسجام و يكپارچگي و نيز هماهنگي با ساير نهادهاي مؤثر در سطح ملي و بين المللي را فراهم ساخته و به نوعي انسجام در درون و برون سازمان را به دنبال دارد و در يك فضاي مبتني بر مطالعات علمي و فلسفي، سازمان را به سوي چشم انداز و مأموريت آن سوق خواهد داد. در اين پژوهش ابتدا اطلاعات لازم به روش مطالعه كتابخانه اي در مباني نظري پژوهش گردآوري، سپس انواع رويكردهاي برنامه جامع فناوري فهرست شده است. براي تجزيه و تحليل نهايي يافته ها با تحليل مقدماتي، نقاط قوت و ضعف هر يك تهيه و با روش مصاحبه با نظر كارشناسان و خبرگان تجزيه و تحليل نهايي يافته ها انجام شده است. بررسي نتايج بدست آمده نشان داده معماري سرويس گرا به عنوان رويكرد برتر انتخاب شده است. سپس بر اساس مقالات، كتب و مطالب منتشره در اينترنت انواع مدل هاي معماري سرويس گرا مطالعه و بررسي شد، سه مدل مرجع SOA ، مدل پيشنهادي شركت IBM و مدل پيشنهادي شركت Oracle به عنوان مدل هاي مطرح انتخاب گرديد. آنگاه متني مشتمل بر مدل ها و ويژگي هاي آنها تهيه شد، سپس با تشكيل كارگاه آموزشي براي خبرگان و كارشناسان جهت تشريح كامل مدل ها و مزاياي هر كدام، چهار شاخص جامعيت، وجود مستندات فني و كيفي، قابليت اطمينان و پويايي و انعطاف پذيري در اين مدل ها مورد ارزيابي قرار گرفت. بعد از گردآوري و بررسي نتايج از داخل و بيرون سازمان، بر اساس فرايند تحليل سلسله مراتبي AHP و به كمك نرم افزار Expert Choice مقايسه زوجي اين شاخص ها انجام شد و در نهايت مدل پيشنهادي شركت IBM به عنوان مدل برتر معماري سرويس گرا ارائه گرديد. نتايج نهايي نشان داد بهترين روش جهت پياده سازي اين مدل در كتابخانه ها مدرن كردن سيستم هاي موروثي مي باشد؛ كه بدون ايجاد وقفه در كارها، به تدريج كاركردهاي سيستم موروثي را در قالب سرويس هاي استاندارد استخراج كرده و سرانجام سيستم مدرني جايگزين سيستم قديمي مي گردد. در اين پژوهش به بعد خدماتي و دانش محوري سازمان در معماري توجه ويژه شده است. واژگان كليدي : برنامه ريزي جامع فناوري اطلاعات، معماري فناوري، چاارچوب هااي معمااري، معماري سرويس گرا، كتابخانه.