9946

9946

بهينه‌سازي عمليات دروازه در پايانه‌‌هاي كانتينري دريايي، مبتني بر تحليل مسأله تراكم دروازه و هزينه انتظار كشنده‌ها؛ مطالعه موردي: بندر شهيد رجائي

كارشناسي ارشد

مهندسي عمران گرايش برنامه‌ريزي حمل و نقل

اسفند ماه 1390

اسفند ماه 1390

دكتر عبدالرضا شيخ‌الاسلامي

چكيده امروزه، پايانه‌هاي كانتينري بنادر ساحلي به عنوان گره‌هاي اصلي شبكه حمل و نقل كانتينري بين‌المللي، نقشي كليدي در سيستم حمل و نقل محموله‌هاي دريايي و زنجيره جهاني كالا ايفا مي‌كنند. با جهاني شدن اقتصاد و آزادسازي تجارت، ترافيك جهاني كانتينر به سرعت رشد يافته است. در ادبيات علمي، توجه‌ روزافزوني به عمليات پايانه‌هاي كانتينري دريايي معطوف گشته و كاربرد تكنيك‌هاي تحقيق در عمليات در مباحث مرتبط با ارتقاء بهره‌وري و كارآيي به كرات مشاهده مي‌گردد. سيستم پايانه كانتينري دريايي، شامل چهار زيرسيستم است؛ عمليات شناور (كشتي به ساحل)، عمليات ترانسفر، عمليات محوطه انبار و عمليات دروازه‌اي. از نقطه‌نظر سيستم‌هاي حمل و نقل اينترمدال، عمليات دروازه‌اي مواجهه اصلي بين سيستم‌هاي حمل و نقل داخلي و تسهيلات بندري را تدارك مي‌بيند. بنابراين تراكم دروازه پايانه كانتينري دريايي، به عنوان موضوعي عمده براي صاحبان كشنده‌هاي جاده‌اي كه جهت برداشت و تحويل كانتينرها عازم پايانه مي‌گردند، مطرح است. هم‌اكنون رشد احجام كشنده‌هاي كانتينري منجر به تراكم‌هاي جدي گشته است. گاهي‌اوقات، رانندگان وسايل نقليه بايد مدتي طولاني در مجتمع دروازه‌اي به انتظار بمانند. همچنين، تراكم موجب كاهش قابليت اطمينان زمان سفر خواهد شد. در پايان‌نامه حاضر، مراحل ذيل ارائه مي‌گردند: تحليل عملكرد سيستم مجتمع دروازه پايانه كانتينري دريايي؛ توسعه يك مدل صف‌بندي مالتي‌سرور جهت برآورد ميزان زمان انتظار كشنده‌ها در صف؛ توسعه مدلي ديگر (مدل اقتصادي) براي به حداقل‌رساني مجموع هزينه‌هاي سيستم دروازه (اين مدل داراي دو مؤلفه است: هزينه انتظار كشنده‌ها و هزينه اپراتور پايانه)؛ تدارك آلترناتيوهاي بهينه‌سازي جهت تخفيف تراكم دروازه در بندر شهيد رجايي (بندرعباس)؛ و در پايان، يك ارزيابي مقايسه‌اي ميان آلترناتيوهاي پيشنهادي. نتايج حاصله نشان مي‌دهند كه آلترناتيو نخست (بهينه‌سازي از طريق اصلاح شمار جايگاه‌هاي دروازه‌اي فعال) بهترين آلترناتيو براي شرايط كنوني سيستم پايانه است. كليدواژگان: پايانه‌هاي كانتينري بنادر ساحلي، حمل و نقل اينترمدال، عمليات دروازه‌اي، بهينه‌سازي، تئوري صف.