12643

بررسي مطالعات انجام شده در خصوص تاثيرمشخصات قوس هاي قائم وافقي خطوط ريلي بر راحتي سفر

1399

دكتر سيد جواد ميرمحمد صادقي

دكتر حميدرضا حيدري نوقابي

در اكثر كشورهاي توسعه يافته در دنيا خطوط ريلي بر اساس چهار عامل سرعت، سازه، بار و نوع ناوگان طراحي ميگردند و بر همين اساس، آيين نامه ها و استانداردهاي مختلفي براي رسيدن به يك طراحي جامع و كامل برمبناي اين چهار عامل تدوين گرديده است. آيين نامه ها و دستور العملها در دنيا بر اساس پيشرفت علم و فناوري در طراحي خطوط ريلي در دوره هاي زماني كوتاه توسط كميته هاي علمي مورد بازنگري يا توسعه قرار ميگيرند تا بتوانند جوابگوي نيازهاي مرتبط با طراحي خطوط ريلي باشند.عملكرد ديناميكي وسيله نقليه ريلي كه شامل دو بخش راحتي و ايمني ميباشد با شاخص هاي كيفيت حركت، پايداري واگن و عملكرد عبور در قوس ارزيابي ميگردد. راحتي سفر از مهمترين شاخصهاي يك وسيله نقليه ريلي است كه داراي مفهوم نسبتاًپيچيده اي است و تعريف كلي آن عبارت است از توانايي وسيله نقليه ريلي براي حفظ حركت در دامنه راحتي انسان و يا در دامنه الزم براي اطمينان از عدم ايجاد هرگونه آسيب. راحتي سفر يكي از مهمترين پارامترهاي وسيله نقليه ريلي است كه تحت تاثير پارامترهايي مانند ارتعاشات، صدا و دما ميباشد. به همين دليل ارزيابي راحتي سفر فرايند ساده اي نمي باشد اما در عمل ارتعاشات ايجاد شده در وسيله نقليه به عنوان پارامتر اصلي محاسبه راحتي سفر در نظر گرفته ميشود.با توجه به آن كه سابقه بررسي ارتباط مشخصات خطوط ريلي با كيفيت سير و حركت ناوگان در ايران نسبتاّ كوتاه است، از اين رو بررسي آيين نامه ها و استانداردهاي معتبر در اين زمينه ميتواند اطالعات مفيدي در خصوص شناخت جايگاه و ميزان كفايت آنها ارائه كند. از سويي يكي از مهمترين مشخصات خطوط ريلي كه تاثير قابل مالحظه اي در ايمني، راحتي و بهره برداري از مسيرهاي ريلي دارند، مشخصات قوس هاي مسير مي باشد. لذا در سمينار حاضر سعي شده است موضوع تاثير قوس هاي افقي و قائم خطوط ريلي بر راحتي سفر با مطالعه استانداردهاي موجود در اين زمينه و نيز مطالعه تحقيقات و مقاالت انجام گرفته در اين خصوص مورد بررسي و ارزيابي قرار گيرد. در اين راستا جهت ارزيابي موضوع تاثير مشخصات قوس هاي افقي و قائم خطوط ريلي بر راحتي سفر ضمن مطالعه استانداردهاي موجود زمينه راحتي سفر و نيز مشخصات قوس ها، تحقيقات و مقاالت انجام گرفته در اين خصوص مورد بررسي و مطالعه قرار گرفته اند كه نتايج آن ها در سمينار حاضر ارائه گرديده است. با مروري بر ادبيات فني مشخص مي شود كه قوس هاي مسير از جمله مهمترين پارامترهاي تاثير گذار در شتاب هاي ايجاد شده در خط و ناوگان بوده و لذا بر ميزان راحتي سفر نقش موثري دارد. مطابق تحقيقات انجام گرفته در اين زمينه، حركت وسيله نقليه ريلي در قوس به علت وجود نيروي گريز از مركز در حركت دايره اي منجر به ايجاد اثرات منفي )مانند كاهش راحتي مسافران، افزايش ارتعاشات، افزايش بار جانبي و ...( بر خط ريلي و نيز وسيله نقليه مي شود كه در نتيجه مي تواند موجب فرسايش و خرابي خط و ناوگان و نيز اعمال نيروهاي جانبي قابل توجه و حتي خروج از ريل شود. زمانيكه شعاع قوس در يك خط كم باشد، جهت راحتي حركت وسايل نقليه و كاهش ساييدگي چرخ و ريل، عرض خط افزايش مييابد. در قوس ها در نظر گرفتن بربلندي مناسب به بر حفظ مسائل ايمني و راحتي و نيز هزينه هاي تعمير و نگهداري و حفظ كيفيت بسيار موثراست.. افزايش سرعت سبب افزايش طول موج كه عامل ناراحتي سير است مي شود، به عبارت ديگر ارتعاشات ايجاد شده در خط و ناوگان در سرعت باال بصورت مستقيم تحت تاثير هندسه مسير در قوس ها خواهد بود. مطالعاتي مختلفي نيز در خصوص اثرات مشخصات ناوگان و وسيله نقليه بر راحتي و خروج از خط ناوگان صورت گرفته است، روي هم رفته با مروري بر ادبيات فني مشخص مي شود كه قوس هاي مسير از جمله مهمترين پارامترهاي تاثير گذار در شتاب هاي ايجاد شده در خط و ناوگان بوده و بر ميزان راحتي سفر نقش موثري دارد. لذا مطالعه ادبيات فني در خصوص اثر قوس هاي مسير بر راحتي سفر بيانگر آن است كه خالءهاي فني مختلفي در اين زمينه وجود دارد كه نيازمند بررسي و تحقيق بيشتر مي باشد.

11/22/2021 12:00:00 AM

80805

1402/08/21

راحتي سفر , قوس افقي , قوس قائم , ايمني سفر , شتاب , هندسه مسير

comfort passenger , horzintal curve , vertical curve , safty , acceleration , geometry curve