14423

خواص نوري و فتودايناميك نانوذرات طلا در درمان سرطان

1401

مهدي اسماعيل زاده هنجه اي

-

امروزه سرطان يكي از علل اصلي مرگ و مير به شمار مي رود و درمان آن يكي از بزرگترين چالش ها در علم پزشكي مي باشد. ، اگر اين بيماري در مراحل اوليه تشخيص داده شود، درمان آن آسان خواهد بود به طوري كه امروزه ميليون ها نفر از افراد سرطاني به دليل شناسايي و درمان زودهنگام مي توانند بار ديگر سلامت خود را به دست آورند. براي مبارزه و مقابله با اين بيماري كشنده روش هايي متعددي مثل جراحي، شيمي درماني و پرتودرماني وجود دارد كه نه تنها هزينه هاي بالايي دارند، بلكه با وجود بازده ي كم، عوارض جانبي بسياري از جمله ريزش مو، سوختگي شديد، آسيب به دستگاه گوارش و ... براي بيمار به همراه دارند. يكي از روش هاي نوين، پربازده و اميدواركننده براي درمان سرطان كه امروزه توجه بسياري را به خود جلب كرده است، فتودايناميك تراپي با استفاده از نانوذرات مي باشد. فتودايناميك تراپي(PDT) يك روش درمان انتخابي و هدفمند است كه با استفاده از سه عنصر اصلي نور ليزر، مولكول اكسيژن(O_2) و ماده ي حساس به نور( نانوذرات)، باعث توليد اكسيژن فعال در بدن مي شوند. اين اكسيژن فعال معمولا به شكل اكسيژن منفرد(O_2^1) مي باشد كه حالت برانگيخته اي از اكسيژن مولكولي است. اين گونه ي اكسيژن بسيار ناپايداره و واكنش پذيري به شدت بالايي دارد. اگر در نزديكي تومور سرطاني مقدار كافي اكسيژن فعال وجود داشته باشد مي تواند باعث نابودي تومور سرطاني و يا كوچكتر شدن آن شود. درمان فوتودايناميك با توليد اكسيژن فعال قصد در نابودي غده ي سرطاني دارد. از اين روش يا به تنهايي و يا به همراه روش هاي ديگري مثل پرتودرماني و شيمي درماني استفاده مي شود. در PDT، ابتدا نانوذرات به بدن بيمار تزريق مي شوند، سپس اين نانوذرات نور ليزر را كه در طول موج مشخصي به بدن تابيده مي شود، جذب مي كنند و از طريق پديده ي تشديد پلاسمون سطحي و در حضور مولكول اكسيژن در بدن، واكنش هاي گرمايي و فتوشيميايي انجام مي دهند كه اين واكنش ها باعث توليد گونه اي از اكسيژن فعال مي شوند كه براي بافت سرطاني به شدت كشنده و سمي مي باشد. در ميان عوامل مختلف فتودايناميك، نانوذرات به دليل ساختار ويژه و خواص منحصر به فرد خود، عامل موثري در افزايش بازده ي درمان فوتودايناميك شمرده مي شوند. خواص نوري و پلاسمونيكي نانوذرات فلزي به طور قوي، به شكل و اندازه ي آن ها بستگي دارند؛ به گونه اي كه طيف جذب و پراكندگي آن ها در بازه ي وسيعي از طول موج، با كنترل اندازه و شكل آن ها قابل تنظيم مي باشد. نانوذراتي كه در اين روش استفاده مي شوند مي بايست توانايي بالايي در جذب و پراكندگي نور در پنجره هاي بيولوژيكي(700 تا 1400 نانومتر) داشته باشند. از سمت ديگر اين نانوذرات در كنار سميت كم، بايد حلاليت بالا و زيست سازگاري خوبي داشته باشند تا عوارض جانبي را در بدن بيمار به حداقل برسانند و دسترسي آساني به تومورهاي هدف داشته باشند.

11/20/2023 12:00:00 AM

85638

1403/11/02

optical and photodynamic properties of gold nanoparticles for cancer treatment

سرطان , فوتودايناميك تراپي , نانوذرات

cancer , photodynamic therapy , nanoparticles