چکيده
امروزه منيزيم و آلياژهاي آن به دليل ويژگي¬هاي مطلوب، كاربردهاي فراواني در صنايع خودرو و هوايي و توليد ابزار پزشكي زيست¬تخريب¬پذير پيدا كرده است. به دليل رفتار خاص اين مواد به هنگام شكل¬دهي، دانستن مباني و اصول شكل¬پذيري آن¬ها در شرايط و فرايندهاي مختلف لازم است. در اين سمينار، با بررسي مفاهيم پايه و اساسي شكل¬دهي منيزيم و شناخت عوامل مؤثر در آن، زمينه علمي لازم جهت مطالعه كارهاي پژوهشي اخير در اين زمينه فراهم آمده است.
در ابتدا، خواص و ويژگي¬هاي ساختاري منيزيم به عنوان ماده پايه در آلياژها مورد بررسي قرار گرفته و عناصر متداول براي آلياژسازي به همراه ويژگي¬ها و نمادگذاري هر يك آورده شده است. فهم اصول شكلدهي منيزيم منوط به دانستن مفاهيمي از قبيل لغزش¬هاي پايه و غير پايه (منشوري و هرمي)، تبلور مجدد و دوقلويي شدن است. اين مكانيسم¬ها در آلياژهاي منيزيم، متنوع¬تر شده و دربردارنده ناهمسانگردي زاويه¬اي، تبلور مجدد دوقلويي¬ها، انواع دوقلويي¬هاي اوليه، ثانويه، انبساطي، انقباضي، انقباض دوقلويي¬هاي دوگانه، تبلور مجدد پيوسته و ناپيوسته، ميكرو باندها و اتصالات كينك است. هم¬چنين اين مكانيسم¬ها در برخي از فرايندها مانند شكل دهي ورق، نورد و اكستروژن نيز مطالعه شده است.
در ادامه اين مباحث، برخي از كارهاي محققين در زمينه شكل دهي منيزيم و آلياژهاي متداول آن بررسي شده و نكات مهم طي فصل دوم آورده شده است. بسياري از پژوهش¬هاي انجام شده، بررسي شكل دهي در دماي بالاست؛ چرا كه با توجه به ساختار شش وجهي بسته منيزيم و كاهش تنش جريان در دماهاي بالا، انجام فرايندها به صورت گرم به صرفه است.
واژه¬هاي كليدي: منيزيم، نابجايي، ناهمسانگردي، تبلور مجدد، شكل¬دهي، جهت¬گيري، هسته زايي