چکيده
در سال‌هاي اخير، مسئله¬ي تراكم ترافيك در اكثر مناطق شهري شايع بوده و در راستاي كاهش آن اقدامات گوناگوني انجام‌گرفته است. اما برخي راهكارهاي گذشته همچون افزايش ظرفيت مسير و يا ايجاد مسيرهاي جايگزين، با توجه به هزينه عملياتي بالا فاقد صرفه¬ي اقتصادي بوده و راهكارهايي چون مديريت تقاضا و ترافيك علي‌رغم اثرات چشم¬گيري كه در تغيير الگوي تقاضاي سفر داشتند، به علت عدم كارآمدي در شرايط تراكم‌هاي ناگهاني(ناشي از تصادف، شرايط بد جوي،سوانح،...) به‌تنهايي براي حل مشكل تراكم ترافيكي يك تسهيل، توصيه نمي-شوند.
فرآيند كنترل و مديريت ديناميكي تقاضاي سفر و جريان ترافيك تسهيلات حمل‌ونقلي را، مديريت پوياي تقاضا و حمل¬ونقل (ATDM) گويند.
در اين روش، سيستم حمل¬ونقل به‌طور پيوسته تحت نظارت قرارگرفته و عملكرد سيستم ارزيابي مي¬گردد. سپس در راستاي استفاده بهينه از تسهيلات و تجهيزات موجود، جريان ترافيك با اعمال استراتژي¬هاي بهنگام مديريت‌شده و رفتار رانندگان به سمت دستيابي به اهداف عملياتي (افزايش كارايي سيستم، افزايش ايمني، جلوگيري از ايجاد گلوگاه و صف،...) سوق داده مي-شوند.اين چرخه¬ي مديريتي برحسب نياز پروژه قابليت تكرار در بازه¬هاي كوتاه و بلندمدت را دارا است.
روش¬هاي مختلفي براي اعمال مديريت ديناميكي سيستم حمل¬ونقل وجود دارد كه به‌طوركلي در سه دسته¬ي مديريت پوياي تقاضا، مديريت پوياي پاركينگ و مديريت پوياي ترافيك جاي مي¬گيرند. مديريت پوياي تقاضا به مجموعه اقدامات بهنگام در راستاي كاهش و تغيير تقاضاي سفر به مدها و مسيرهاي جايگزين اطلاق مي¬گردد. مديريت پويا¬ي پاركينگ شامل مجموعه اقدامات مؤثر در تقاضا و توزيع و مديريت پاركينگ مي¬باشد. مديريت پوياي ترافيك دربرگيرنده¬ي استراتژي¬هايي است كه به‌صورت فعال جريان ترافيك تسهيلات را جهت جلوگيري از تراكم ،كنترل و مديريت مي¬كنند. سرعت مجاز متغير، استفاده ديناميكي از شانه مسير، هشدار تشكيل صف، كنترل فعال خطوط، .... از جمله اين اقدامات مي¬باشند.
در اين سمينار سعي شده است تا ضمن آشنايي كلي با مبحث مديريت پويا¬ي تقاضا و حمل-ونقل و ابعاد آن در فصل اول، با محوريت قرار دادن موضوع مديريت فعال ترافيك، به بررسي جزئي روش¬ها و استراتژي¬هاي به كار گرفته‌شده در اين زمينه در فصل دوم(در شريان‌ها و در آزادراه)، پرداخته‌شده است. همچنين در فصل سوم، با نگاهي كلي¬تر به نكات لازم در اجرا و مديريت كلي روش¬ها و نحوه¬ي برنامه¬ريزي در تركيب آنان در جهت افزايش كارايي سيستم اشاره‌شده است.
واژه‌هاي كليدي: مديريت پوياي ترافيك، مديريت ترافيك، تراكم ترافيكي،استراتژي¬هاي مديريت ترافيك
