چکيده
يكي از مهمترين مشكلات محيط زيستي در مناطق مختلف جهان به ويژه در مناطق خشك و نيمه خشك پديده گرد و غبار به شمار مي آيد . پديده گرد و غبار علاوه بر كاهش شديد كيفيت هوا ، تخريب پوشش گياهي و خاك و در نتيجه تشديد بيابان زايي و خشكسالي را در پي دارد. تشديد اين پديده در سال هاي اخير از جمله مشكلاتي است كه كشورهاي منطقه خاورميانه با آن مواجه هستند . شهر اهواز مركز استان خوزستان به دليل هم جواري با مناطق بياباني كشورهاي هم جوار از جمله عراق ، عربستان و سوريه در چند سال اخير در معرض طوفان هاي شديد گرد و غباري قرار گرفته است. در اين مطالعه مسير حركت توده هاي هوا در روزهاي گرد و غباري در بازه سال هاي 2011 الي 2017 با استفاده از نرم افزار HYSPLIT به منظور تعيين منشا هاي تاثير گذار بر افزايش غلظت ذرات معلق در شهر اهواز مورد بررسي قرار گرفت . مدت زمان مدلسازي در اين مطالعه 3 روز و ارتفاع 500 متري به عنوان ارتفاع شروع مدل سازي تعيين شد. در اين مطالعه از داده هاي هواشناسي GDAS1 استفاده شد. نتايج مدل سازي نشان داد مهمترين منشا ، بخش هاي وسيعي از منابع حوضه بين النهرين در مركز و شمال غرب عراق و شرق سوريه هستند كه در همه ي فصل هاي سال هواي اين شهر را تحت تاثير قرار مي دهند. صحراهاي ربع الخالي و دهنا در عربستان و منشا جنوب خوزستان ديگر منابع توليد گرد و غبار در شهر اهواز هستند كه در فصل هاي بهار و زمستان فعاليت چشمگيري دارند.
واژههاي كليدي: طوفان گرد وغبار ، HYSPLIT ، منشايابي ، اهواز ، مسير يابي توده هاي هوا