چکيده
پس از وقوع يك زمين‌لرزه يكي از مهمترين مسائلي كه در مورد يك سازه آسيب‌ديده به وجود مي‌آيد، تعيين شدت آسيب و همين طور شناسايي محل آسيب در سازه است تا بتوان سازه را مورد ارزيابي قرار داد. علمي كه امكان اين ارزيابي را براي ما فراهم مي‌كند ، علم پايش سلامت سازهها است. در زمينه پايش سلامت سازهها آسيب به صورت تغييراتي در يك سيستم سازه‌اي تعريف مي‌شود كه بر عملكرد آن در زمان حال و يا آينده تاثير منفي مي‌گذارد. يكي از روش‌هاي پايش سلامت سازه جهت تعيين شدت و تشخيص محل آسيب ،روش به روز رساني مدل است. در اين روش، هدف پيش‌بيني سازه‌ي آسيب ديده با استفاده از مدل سازه سالم است. براي اين كار تابع هدفي به منظور بررسي تغييرات ايجاد شده در سازه در اثر بروز آسيب با استفاده از پارامتر‌هاي ارتعاشي سازه ايجاد مي‌شود. براي شناسايي محل و شدت آسيب در سازه، اين تابع هدف بايد بهينه‌يابي شود. جهت بهينه‌يابي تابع هدف از الگوريتم‌هاي بهينه‌سازي بهره گرفته مي‌شود.
الگوريتم‌هاي بهينه‌سازي به دو دسته الگوريتم‌هاي دقيق و الگوريتم‌هاي تقريبي تقسيم‌بندي مي‌شوند. الگوريتم‌هاي دقيق جواب بهينه را به طور دقيق پيدا مي‌كنند اما در مورد مسائل بهينه‌سازي سخت و پيچيده نياز به زمان زيادي براي اجرا دارند و كارآمد نيستند. الگوريتم‌هاي تقريبي نيز به سه دسته الگوريتم‌هاي ابتكاري و فراابتكاري و فوق‌ابتكاري بخش‌بندي مي‌شوند. الگوريتم‌هاي ابتكاري ، معمولا به دنبال يافتن جواب‌هاي خوب، يعني جواب‌هاي نزديك به بهينه، در زمان محاسباتي قابل قبول هستند ولي نمي‌توانند تضمين كنند كه جواب‌هاي به دست آمده لزوما بهينه هستند. الگوريتم‌هاي ابتكاري يك يا تعداد محدودي از جواب‌ها را توليد مي‌كنند و در بهينه‌ي محلي با كيفيت پايين متوقف مي‌شوند. ولي الگوريتم‌هاي فراابتكاري فاقد اين مشكلات و عيب‌ها هستند به طوري كه با معرفي اصول سيستماتيك براي خارج شدن از بهينه‌هاي محلي يا جلوگيري از آن، با اين مشكل برخورد مي‌كنند. ويژگي مشترك الگوريتم‌هاي فراابتكاري ، استفاده از ساز و كار‌هاي خروج از بهينه‌ي محلي است. با توجه به مطالب بالا و استفاده گسترده از الگوريتم‌هاي فراابتكاري در پايش سلامت سازهها ، در اين سمينار به بررسي تاريخچه كاربرد الگوريتم‌هاي بهينه‌يابي فراابتكاري در شناسايي آسيب سازهها پرداخته مي‌شود.
