چکيده
در دهه هاي اخير با دستيابي به تجهيزات و سيستم هاي تصميم گيري توانمند امكان انتخاب دقيق تر گزينه ها و تحليل مشخصه هاي كمي و كيفي فراهم شده است. حوزه ي سلامت نيز از اين قاعده مستثني نيست و لزوم توجه به تكنيك هاي تحليل تصميم گيري و بهره گيري از آن ها در حل مسائل پيچيده موجود و ارزيابي عملكرد سازمان ها در اين حوزه بسيار مهم تلقي مي شود . بيمارستان و مراكز درماني يكي از سازمان هاي اصلي ارائه دهنده ي خدمات بهداشتي و درماني است و درصد بالايي از منابع بخش سلامت را به خود اختصاص مي دهد. بيمارستان به عنوان بزگترين و پر هزينه ترين واحد عملياتي نظام بهداشت و درمان شناخته شده است و توجه كامل به كارايي هزينه هاي آن از اهميت ويژه اي برخوردار مي باشد. بنابر اين تضمين بهترين استفاده از منابع موجود اندازه گيري كارايي آن را ضروري مي سازد. ميزان كارايي مي تواند معياري براي سنجش عملكرد مصرف منابع در بيمارستان ها باشد . با توجه به اهميت سرمايه گذاري در توسعه نظام سلامت و تاثير آن بر افزايش بهره وري نيروي كار و توليد، تخصيص بهينه منابع در اين حوزه و به تبع آن ، ارزيابي عملكرد بيمارستان ها كه همانطور كه گفته شد اصلي ترين واحد عملياتي اين بخش هستند، بسيار حائز اهميت است. هدف از اين مطالعه ارزيابي كارايي بيمارستان ها با استفاده از تحليلي پوششي داده ها و روش هاي تصميم گيري چند معياره است. با استفاده از تكنيك هاي گفته شده و استخراج اطلاعت مورد نياز از منابع مستندات علمي و جمع آوري داده هاي مربوط به شاخص هاي ورودي و خروجي از منابع مستند و ذيربط ارزيابي كارايي نسبي بيمارستان ها ممكن خواهد بود. مديرت هزينه ها و امكان استفاده هر چه بهتر از منابع ضمن حفظ كيفيت خدمات بهداشتي و درماني نقش ويژه اي در ارتقا و توسعه ي بيمارستان ها به عنوان كليدي ترين بخش خدمات در حوزه ي سلامت خوهد داشت. بررسي ها نشان مي دهد در سال هاي اخير نوسانات منفي در شاخص هاي كارايي و بهره وري بيمارستان ها رو به افزايش است و ظرفيت توسعه در آن ها ديده نمي شود . تمركز بر كاهش هزينه ها ي بيمارستان و بخش خدمات در كنار عدم كاهش كارايي مفيد و همچنين بررسي اثرات عواملي از قبيل كيفيت ارائه خدمات و رضايتمندي بيماران بر اي ارزيابي كارايي فني بيمارستان ها ضروري مي نمايد. با بررسي هاي انجام شده مي توان نتيجه گرفت اين پژوهش مي تواند ضمن معرفي الگوهاي عملكردي به مديران عالي بخش سلامت ، امكان برنامه ريزي دقيق تر براي توسعه ظرفيت خدمات بهداشتي درماني و صرفه جويي در منابع را فراهم كند.