چکيده
متخصصان پليمر با الهام از سازوكارهاي هوشمند موجود در طبيعت و همگام با ساير زمينه ها سعي در ستنز و توليد پليمرهاي هوشمندي داشته‌اند كه قابليت پاسخگويي به يك محرك خارجي معين را براي كاربردهاي ويژه و نوظهور و رفع نيازهاي تخصصي دارا باشد. اين محرك ها به سه دسته عمومي فيزيكي مانند نور، دما و ميدان الكتريكي، شيميايي مانند PH و حلال و زيستي مانند آنزيم ها تقسيم مي شوند. طبق يك دسته بندي، پليمرهاي هوشمند نيز بر اساس حالت فيزيكي به سه حالت زنجير آزاد در حالت محلول، ژل هاي سه بعدي و زنجيرهاي سطحي تفكيك شده اند. بسته به نوع پاسخ به محرك همچون تغييرشكل يا حجم، ظهور تغييرات فيزيكي مانند تغ يير رنگ يا انحلال پذيري و تغييرات ساختاري در زنجير پليمر، هر يك از اين پليمرهاي هوشمند در صنايع مختلف همچون پزشكي، نساجي، الكترونيك، مكانيك، هوا فضا و يا ساير صنايع كاربرد يافته اند. اين كاربردها امروزه به طور چشمگيري در حال پيشرفت هستند.
امروزه پيشرفت هاي فراواني در ارتباط با فناوري هاي انتقال و رهايش كنترل شده دارو صورت گرفته است. حامل هاي نوين رهايش دارو بر پايه پليمر، با هدف تأمين نيازهاي رو زافزون در زمينه هاي دارويي و پزشكي، طراحي و ساخته شده اند. هدف از اين مطالعه ارائه ديد كلي از اصول بنيادي و روش هاي مدل سازي رهايش دارو از سامانه هاي هيدروژلي است. مدل سازي رياضي با شناسايي عامل هاي كليدي و سازوكارهاي مولكولي رهايش، نقش مهمي در تسهيل طراحي سامانه هاي دارورساني، ايفا مي كند. در اين پروژه، ابتدا به نقش برجسته هيدروژل ها در رهايش كنترل شده، سازوكار رهايش مولكولي و معيارهاي طراحي هيدروژل براي كاربردهاي رهايش كنترل شده، پرداخته مي شود. سپس چندين سازوكار براي توصيف رهايش مولكولي از سامانه هاي پليمري هيدروژل از جمله رهايش كنترل شده با نفوذ، تورم و رهايش كنترل شده شيميايي توضيح داده مي شود. همچنين هندسه دستگاه، مفروضات و محدوديت ها و معادلات به دست آمده براي هركدام از سامانه ها آورده شده است.
