چکيده
ضريب انبساط حرارتي يكي از خصوصيات مهم ترمو مكانيكي مواد بر پايه سيمان است. تمام مواد با افزايش و يا كاهش دما منبسط و يا منقبض مي شوند. به تغيير واحد طول با توجه به تغيير در هر يك درجه دما ضريب انبساط حرارتي بتن گفته مي‌شود. ضريب انبساط حرارتي ميزان انبساط يا انقباض يك ماده با دما را اندازه‌گيري مي كند. بتن هم به عنوان مهم ترين مصالح تركيبي در ساخت پرژه هاي عمراني از اين قاعده مستثني نمي باشد. به طور ساده مي توان گفت بتن از دو فاز خمير و سنگدانه تشكيل شده است كه مقادير ضريب انبساط حرارتي متفاوتي را دارند. از آنجا كه تغيير شكل حرارتي معمولا در سازه‌هاي بتني مهار، هر دو به دليل محصورشدگي داخلي و هم قيد هاي خارجي، آنها را در ايجاد تنش هاي حرارتي مي‌گردد. علاوه بر اين، عدم تطابق تغيير شكل‌هاي حرارتي در بتن بين خمير سيمان و مصالح ممكن است به ريزترك هاي داخلي منجر شود و همچنين بر اثر تشكيل برخي تنش ها به صورت مستقيم يا غير مستقيم مي تواند منجر به انفجار و خرابي و يا پوسته پوسته شدن بتن شود.از آنجا كه ترك خوردگي حرارتي مي تواند كيفيت كلي بتن را هم از لحاظ ساختاري، هم دوام و هم زيبايي شناسي تحت تاثير قرار دهد، درك ماهيت انبساط حرارتي از اهميت بالايي برخوردار است. بنابراين، روش معمول فن آوري بتن اين است كه ضريب انبساط حرارتي مواد را تا حد ممكن پايين نگه داريم. عوامل مختلفي از جمله نوع و حجم سنگدانه، نوع سيمان، رطوبت، تخلخل، اندازه نمونه، افزودني هاي معدني و... بر ضريب انبساط حرارتي بتن تاثير گذار هستند. در مورد سن نمونه و تخلخل نتايج بسيار متناقض بوده و يك اجماع كلي براي اين دو عامل وجود ندارد. حضور كاني كوارتز در سنگدانه و همچنين حضور سرباره جايگزين سيمان باعث افزايش ضريب انبساط حرارتي مي‌شود. در رطوبت بين 80-90% نيز ضريب انبساط بيشترين مقدار را دارد.
