چکيده
در قرن بيست و يكم ميزان مصرف انرژي مورد توجه بيشتري قرار گرفته است. زيرا اتلاف انرژي، خسارات هدر رفتن سرمايه و افزايش مشكل گرم شدن جهان را به دنبال دارد. كشورهاي پيشرفته با سرمايه گذاري در بخش انرژي هاي تجديدپذير، بهبود كارايي انرژي و فناوري هاي نوين گام هاي بزرگي در زمينه كنترل آلودگي هاي زيست محيطي بخش انرژي برداشته اند اما هنوز در اين مورد كشورهاي در حال توسعه با چالش جدي مواجه هستند و ايران نيز از اين امر مستثني نمي باشد.
در نتايج بررسي مصرف انرژي در سراسر جهان نشان داده شده است كه حدود يك سوم اين مصرف به ساختمان ها تعلق دارد. اين مسئله به خصوص در كشورهاي در حال توسعه كه در آن ها ايجاد ساختمان هاي جديد رشد چشمگيري داشته به چالش بزرگي تبديل شده است. حل اين چالش مستلزم آن است كه ساختمان هاي جديد با رويكردهاي صرفه جويي در مصرف انرژي و بهره گيري از تكنولوژي هاي روز دنيا جايگزين ساختمان هاي قديمي شوند تا بتوان انرژي لازم براي سال هاي آينده را تضمين نمود. علاوه بر آن استفاده از سيستم هاي انرژي تجديدپذير براي جبران نياز انرژي ساختمان ها به كاهش مصرف سوخت فسيلي و انتشار گازهاي گلخانه اي كمك مي كند. با توجه به توسعه روزافزون جمعيت شهرهاي بزرگ در كشور ايران و با توجه به اينكه نزديك به 34% از انرژي مصرفي سالانه در بخش ساختمان هاي مسكوني و اداري مي باشد، و با لحاظ كردن اين نكته كه بيشتر شهرهاي با جمعيت بالا در ناحيه اقليمي گرم طبقه بندي مي شوند حدود 30% از كل انرژي مصرفي در ساختمان ها توسط تجهيزات سرمايش و تهويه مطبوع در ساختمان ها مصرف مي شود.
نياز گسترده و روزافزون جامعه به ساختمان و مسكن، ضرورت استفاده از سيستم هاي ساختماني و مصالح نوين، به منظور افزايش سرعت ساخت، سبك سازي، افزايش عمر مفيد و نيز مقاوم نمودن ساختمان ها در برابر زلزله را بيش از پيش مطرح كرده است. حل مشكلاتي نظير زمان طولاني اجرا، عمر مفيد كم، هزينه هاي زياد اجراي ساختمان ها، مشكلات زيست محيطي و آلودگي هاي موجود در سطح شهرهاي امروزي، نيازمند يك عزم همگاني و تحولي اساسي مي باشد. امروزه ساختمان هايي تحت عنوان ساختمان هاي سبز به گونه اي طراحي مي شوند كه، شرايط معماري و الگويي را در نظر بگيرند تا كمترين مصرف انرژي را از لحاظ تأسيسات مكانيكي و الكتريكي داشته باشند. ايجاد ساختمان سبز به سلامت فردي كه در آن محيط و در محيط هاي اطراف آن زندگي مي كند كمك خواهد كرد و از او پشتيباني مي‌كند كه باعث رضايت مندي و سودمندي آنان خواهد شد.
از طرفي طراحي پيكربندي ساختمان با هزينه كم ساخت و ساز و بهينه سازي مصرف انرژي يك مشكل گسسته است. پيكربندي در حال حاضر صرفا بر اساس تجربيات سازندگان بوده كه منجر به هزينه نامناسب مي شود، و يا به وسيله ايجاد شبيه سازي بهره وري انرژي انجام مي گيرد كه زمان بر بوده و شامل فرآيندهاي پيچيده مي شود.
على رغم اهميت اين حوزه و توضيحات ارائه شده متاسفانه هنوز دانش كافي در خصوص امكانات فني و همچنين جزئيات نمونه هاي به خوبي پياده سازي شده وجود ندارد و به خصوص در كشورهاي در حال توسعه نظير ايران، تحقيقات كمي در اين حوزه انجام شده است. استفاده از تكنيك هاي چند معياره ابزار مناسبي در رتبه بندي و انتخاب يك يا چند گزينه از بين انواع راه حل هاي مختلف در پروژه هاي ساختماني مي باشد. از اين روي با توجه به ضرورت موضوعات مطرح شده، در اين پژوهش به ارائه يك مدل تركيبي تصميم گيري چند معياره و بهينه سازي چند هدفه به‌منظور انتخاب روش‌هاي تامين انرژي يا همان مديريت انرژي با در نظر گرفتن جنبه‌هاي اقتصادي و زيست محيطي در ساختمان‌هاي سبز پرداخته مي شود.
كلمات كليدي: بهينه سازي چند هدفه ، ساختمان سبز، تامين انرژي، تصميم گيري چند معياره
