چکيده
فلزات سنگين در اثر عوامل طبيعي و مصنوعي به اكوسيستمهاي آبي وارد شده و به دليل پايداري بالا، قابليت تجمع زيستي، عدم تبديل به فرمهاي كم خطرتر و ايجاد سميت اثرات مخربي بر محيط پذيرنده دارند. بيش از 90 درصد فلزات سنگين وارد شده به اكوسيستم آبي، وارد فاز جامد و بخش ديگر به صورت محلول در آب باقي ميماند. يكي از خطرهاي محيط زيستي، آزاد شدن فلزات سنگين از رسوبات به داخل آب است كه ميتواند به ورود آنها به زنجيره غذايي موجودات زنده منجر شود. عواملي كه باعث تغيير در فازهاي پيوندي و آزادسازي فلزات سنگين موجود در رسوبات ميشوند، عبارتاند از: تغيير شرايط محيطي آب ازجمله دما، فعاليتهاي باكتريايي، شوري، pH، پتانسيل اكسيداسيون و احياء و مواد آلي و تأثير خصوصيات فيزيكي و شيميايي رسوبات ازجمله اندازهي ذرات رسوب، ذرات سازنده رسوب، ميزان ماده آلي و ظرفيت تبادل كاتيوني. با تغيير شرايط فوق امكان آزادسازي آلايندههاي فلزي به داخل آب و ورود آنها به زنجيره غذايي موجودات زنده وجود خواهد داشت. اين مسئله لزوم انجام مطالعات مربوط به نحوه اثر هر يك از عوامل مذكور بر آزادسازي فلزات را آشكار ميكند.