8300

كنترل تخليه مثانه با استفاده از تحريك الكتريكي عملكردي

1399

دكتر عباس عرفانيان اميدوار

دستگاه ادراري تحتاني دو وظيفه ذخيرهسازي ادرار و تخليه ادرار را بصورت متناوب با استفاده از مكانيزمهاي پيچيده كه در سطوح محلي، ستون فقرات و مغز كنترل ميشوند، انجام ميدهد. اين دو عمل به وسيله اعصاب سنسوري و موتوري مثانه و پيشابراه انجام ميشود. اعصاب سنسوري و موتوري مثانه شامل اعصاب پاراسمپاتيك لگني كه در ناحيه 2L-11T و سمپاتيك كمري كه در ناحيه 4S-2S ستون فقرات قرار دارند، ميشود كه اين اعصاب كنترل انقباض عضله صاف مثانه را كه دتروسور نام دارد، برعهده دارند. اعصاب سنسوري و موتوري اسفنكتر خارجي پيشابراه از اعصاب سوماتيك پودندال كه در ناحيه 4S-2S ستون فقرات و در هسته اوناف ماده خاكستري نخاع قرار دارد، نشات ميگيرد. در حين ذخيرهسازي ادرار اعصاب سمپاتيك كمري باعث جلوگيري از انقباض عضله دتروسور توسط اعصاب پاراسمپاتيك ميشود و همچنين همراهي اين عمل با انقباض اسفنكتر خارجي پيشابراه توسط اعصاب سوماتيك پودندال باعث عدم نشت هرگونه ادرار ميشود. در هنگام پر شدن مثانه اطلاعات سنسوري حاصل از كشش بافت دتروسور و فشار وارد بر اسفنكتر خارجي و داخلي پيشابراه توسط اعصاب سنسوري سمپاتيك، پاراسمپاتيك و سوماتيك، باعث ايجاد استراحت اعصاب موتوري سمپاتيك و پودندال و فعال شدن اعصاب موتوري پاراسمپاتيك ميشود كه با اينكار انقباض در عضله مثانه و استراحت در اسفنكتر خارجي پيشابراه روي ميدهد، كه اين كار باعث ايجاد عمل تخليه ادرار ميشود. در اثر آسيب نخاعي از ناحيه خاجي به بالا بين كاركرد اعصاب پاراسمپاتيك و سوماتيك ناهماهنگي رخ ميدهد به نحوي كه در هنگام ادرار در حالي كه عضله دتروسور مثانه منقبض است، عضله اسفنكر خارجي پيشابراه نيز منقبض است و باعث عدم تخليه كامل مثانه ميشود. نام اين بيماري عدم هماهنگي دتروسور اسفنكتر نام دارد. حبس ادرار در درازمدت باعث ايجاد عفونت در دستگاه ادراري تحتانيميشود. لازم به ذكر است كه بيماري DSD ميتواند بدون آسيب نخاعي و با پيشزمينه ناشناخته نيز به وجود آيد. بيماران داراي اختلال عصبي در دستگاه ادراري تحتاني به طور معمول از روشهاي درمان دارويي و سپس در صورت عدم جواب دادن به دارو از عمل جراحي استفاده ميكنند. با توجه به افزايش روزافزون استفاده از فناوري تحريك الكتريكي براي رفع مشكلات عصبي در بيماران آسيب نخاعي، تحريك الكتريكي براي ايجاد عمل تخليه ادرار در دستگاه ادراري تحتاني در بيماران آسيب نخاعي به موضوعي جذاب در اين حوزه تبديل شده است. در اين سمينار به انواع روشهاي استفاده از تحريك الكتريكي عملكردي براي انجام عمل تخليه ادرار در دستگاه اندام ادراري تحتاني خواهيم پرداخت. تخليه ادرار در مثانه با استفاده از تحريك الكتريكي اعصاب مختلف دستگاه ادراري تحتاني ميتواند تحت شرايطي به دست آيد. به طور كلي در اين تحريك نيازمند استراحت عضله اسفنكتر خارجي پيشابراه توسط اعصاب موتوري پودندال و انقباض عضله دتروسور توسط اعصاب پاراسمپاتيك هستيم. اين هدف با استفاده از تحريك در سطح درون نخاعي در S1-S2 يا تحريك ريشه نخاعي S1-S2 يا تحريك عصب پودندال و يا از تركيبي از اين چند روش به دست ميآيد.

3/10/2021 12:00:00 AM

70690

1399/12/23

Control of Bladder Voiding Using Functional Electrical Stimulation

تخليه مثانه , تحريك الكتريكي عملكردي , كنترل مثانه