9996

نيتروژن زدايي از سوخت توسط حلال هاي يوني

1400-1401

دكتر ثباتي

-

نفت خام سوخت بسيار ارزشمندي است كه امروزه كاربرد گسترده اي در زندگي بشر دارد . بخش عمده اي از نفت براي تامين انرژي سوزانده مي شود و بخشي ديگر براي توليد تركيبات ارزشمند و مورد نياز صنايع مختلف مورد استفاده قرار مي گيرد لذا پالايش نفت خام اهميت بسيار ويژه اي دارد. نفت خامي كه از ميادين مختلف استخراج مي شود علاوه بر هيدرو كربن ها ، حاوي تركيبات ديگري از جمله تركيبات نيتروژني مي باشد كه اين تركيبات داراي پيوند هاي كربن-نيتروژن هستند . از جمله اين تركيبات نيتروژني ميتوان به كربازول ، پيريدين ، ايندول و ... اشاره كرد . وجود اين تركيبات در نفت خام هنگام سوختن ، باعث توليد اكسيدهاي نيتروژن مي شود و لذا آلودگي هوا را در پي دارد و ميتواند سهم بزرگي در ايجاد باران هاي اسيدي داشته باشد. علاوه بر مشكلات زيست محيطي ، وجود نيتروژن در سوخت در طي پالايش و فرآوري ، سبب مشكلات فرايندي از جمله مسموميت كاتاليست و مشكلات عملياتي از جمله خوردگي در تجهيزات مي شود . لذا جداسازي تركيبات نيتروژن دار از سوخت اهميت ويژه اي دارد . روش هاي مختلفي براي جداسازي تركيبات نيتروژن دار از سوخت وجود دارد از جمله روش هيدرو دي نيتروژناسيون (نيتروژن زدايي توسط هيدروژن) كه معايب زيادي از جمله دما و فشار عملياتي بسيار بالا ، كاتاليست گرانقيمت ، نياز به منابع زيادي از هيدروژن و ... دارند. علاوه بر اين مشكلات و معايب، برخي از روش ها قادر به جداسازي تمامي انواع تركيبات نيتروژن دار از سوخت نيستند و يا حذف تمامي تركيبات نيتروژني با اين روش ها هزينه عملياتي بالايي را در پي خواهد داشت لذا تلاش مي شود به كمك روش هايي بهتر و با معايب و هزينه كمتر تركيبات نيتروژن دار از سوخت جدا شوند يكي از اين روش ها ، نيتروژن زدايي از سوخت توسط حلال هايي يوني مي باشد . در اين روش كه در واقع فرايند استخراج مايع-مايع است ، تركيبات نيتروژن دار توسط حلال هاي يوني از سوخت جدا مي شود. فرايند استخراج مايع -مايع به دليل اينكه تحت شرايط عملياتي محيط قابل اجرا است بسيار ارزشمند است. علاوه بر اين ، حلال هاي يوني در مقايسه با حلال هاي آلي داراي مزايايي چون پايين بودن فشار بخار و نيز پايداري شيميايي و حرارتي هستند . به همين دليل از حلال هاي يوني براي اهداف مختلفي در جداسازي استفاده مي شود. تا كنون با انجام آزمايشات مختلف بر روي مايعات يوني مختلف كارايي بسيار مايعات يوني در حذف تركيبات نيتروژني به اثبات رسيده است و هم چنين عوامل موثر بر نيتروژن زدايي استخراجي توسط مايعات يوني شناسايي شده اند كه شامل زمان تعادل استخراج ،دما ، تعداد مراحل استخراج ، نسبت جرم مايع يوني به نفت ، ضريب توزيع ، محتواي اوليه نيتروژن هستند. طبق بررسي هاي انجام شده مايعات يوني بر پايه كاتيون ايميدازوليومي و پيريدينيومي متداول ترين نوع مايع يوني مورد استفاده در روش مدنظر است و نتايج مطلوبي را ارائه مي دهد.

10/9/2021 12:00:00 AM

72848

1400/08/20

Deitrogenation of fuels using ionic solvents

نيتروژن زدايي از سوخت , مايع يوني , نيتروژن زدايي استخراجي , استخراج مايع-مايع , سوخت هاي نفتي

liquid-liquid extraction , ionic liquid , extractive denitrogenation , fuel oil , Fuel denitrogenation