چكيده
مسكن و نياز به سرپناه را ميتوان دغدغه هميشگي و تاريخي جوامع از ديرباز تا كنون و يقينا
تا به آينده برشمرد. دغدغهاي پايهاي كه بسياري از فرايندهاي زندگي آدمي همانند تشكيل
خانواده به آن وابسته است و بدون آن زندگي كامل نميشود. ميتوان تا بدانجا پيش رفت كه آن را
پايهاي كالبدي براي تشكيل جوامع بشري به شمار آورد.
موضوع غالب رساله حاضر مسكن شهري و توجه به فضاهاي جمعي در آن است. مسكن
شهري از آن جهت اهميت مييابد كه از يك سو بيش از 90 % ساخت و سازهاي شهري را شامل
مي شود و از سوي ديگر با مخاطب عام و در ارتباط با توده مردم است، توده مردمي كه همزمان با
رشد جمعيت نياز روزافزوني به خانه و مسكن دارند. مسكن و اجتماعات مسكوني ساكن آنها شهرها
را ساخته و ترجماني عيني از سكنا گزيدن آدمي را ارائه ميدهد. با افزايش شهرنشيني در
كشورهاي در حال توسعه اي همچون ايران، نياز به مسكن و خانه افزايش يافته، و با توجه به عدم
وجود فرصت هاي سرمايه گذاري صنعتي و اقتصادي مناسب، بخش عظيمي از سرمايه ها به سمت
احداث واحدهاي مسكوني و سوداي كسب سود حركت كرده و پديده نگرش "كالاي سرمايهاي"
بودن مسكن را پديد آورد، كه آشكارا نتيجهاي جز كالبدي دانستن مسكن و توجه به جنبههاي
ظاهري آن نداشت.
عنوان اين رساله" طراحي مسكن با رويكرد فضاهاي جمعي" است. آنچه از عنوان آن
استخراج ميگردد، آن است كه رساله حاضر حول محور طراحي مجتمع مسكوني خواهد بود كه
در پي پاسخگويي به سوال پيچيده و اساسي چگونگي مسكن و نيز چگونگي تعامل گروههاي
ساكنين با هم و با محيط كالبدي اطرافشان است. لذا رساله فوق در پنج فصل و به شرح زير
موضوع مورد نظر را بررسي نموده است:
فصل اول: در اين فصل به بيان موضوع پروژه، انگيزهها و بيان راهكارها و روشهاي مطالعه
پرداخته شده است.
فصل دوم: در اين قسمت به بيان مفهوم لغوي كليد واژههاي تحقيق نظير فضاي جمعي،
تعامل اجتماعي، مسكن و ...پرداخته و همچنين نظرات كارشناسان در اين خصوص را مطرح
ميكند و عوامل موثر در تعامل اجتماعي افراد را مورد بررسي قرار ميدهد، و در نهايت به مروري از
فضاهاي جمعي در شهرهاي تاريخي ايران پرداخته و مصاديق فضاي جمعي درشهر را ارائه
ميدهد.
فصل سوم: در اين فصل به تاريخچه فضاي جمعي ميپردازد و در نهايت مصاديق فضاي
جمعي در مقياسهاي متفاوت، خانه، گونههاي مختلف پلان و مسكن با ذكر نمونه موردي، مورد
بررسي قرار ميدهد.
فصل چهارم: با توجه به مطالعات انجام شده، در اين فصل به ارائه احكام نظري منتج از
مطالعات ميپردازد.
ح
فصل پنجم: به انتخاب سايتي جهت طراحي پرداخته و سايت مورد نظر را از جهات اقليم،
مردمشناسي و ... مورد بررسي قرار ميدهد، در نهايت با توجه به شناخت بسترطرح و تدوين
راهكارهاي عملي با توجه به مباني نظري، در پايان، روند طراحي ارائه ميگردد.
