11835

11835

تاثير تركيبي ويژگيهاي كالبدي پوسته بنا و الگوهاي تهويه بر ميزان مصرف انرژي در ساختمانهاي مسكوني(نمونه موردي ساختمانهاي تهويه يكطرفه در اقليم گرم و خشك شيراز)

دكتري

معماري

تير 1392

تير 1392

دكتر سيدمجيد مفيدي، دكتر فاطمه مهديزاده سراج

چكيده تهويه طبيعي از ديرباز در ساختمانها به عنوان يكي از مهمترين روشهاي سرمايش به كار رفته است. در دوره مدرن رواج سيستمهاي تهويه مطبوع، سبب طراحي ساختمانهايي ايزوله گشته و كاربرد تهويه طبيعي را به فراموشي سپرد. در دهه هفتاد بحران انرژي و بروز مشكلات زيست محيطي دليلي براي توجه مجدد به منابع انرژي تجديدپذير از جمله سرمايش از طريق تهويه ايجاد نمود. از طرف ديگر سندرم بيماري ساختمان و مشكلات ايجاد شده در سلامت ساكنان و كاهش كيفيت هواي داخلي كه دليل عمده آن كاربرد سيستمهاي تهويه مطبوع شناخته شد، سبب ايجاد تمايل بيشتر جهت كاربرد تهويه طبيعي گرديد. امروزه طراحي ساختمانهاي مطلوب با كاربرد تهويه طبيعي نيازمند وجود مباني نظري و مطالعات دقيق بر پايه دانش جديد در رابطه با امكان¬سنجي كاربرد، طراحي اجزا و تجهيزات مرتبط با تهويه طبيعي است. در ايران نيز عليرغم وجود پيشينه درخشان در زمينه كاربرد تهويه طبيعي در ساختمانها، در دوران معاصر پژوهشي كاربردي در زمينه تهويه طبيعي در طراحي ساختمانها صورت نگرفته است. اغلب پژوهشهاي انجام شده جنبه توصيفي و گزارش داشته و يا با ديدگاهي جزئي نگر تنها در حوزه مهندسي و مكانيك سيالات به تحليل رفتار تهويه در اجزاي خاص چون بادگيرها پرداخته اند. با توجه به مصرف بخش عمده انرژي مصرفي جهان جهت سرمايش و گرمايش ساختمانها، ضرورت انجام پژوهشهاي كاربردي در حوزه تهويه طبيعي خاصه در ارتباط با طراحي شهري و طراحي معماري ساختمان مشخص مي شود. از طرف ديگر به دليل گستردگي حوزه هاي مرتبط، تحديد دامنه پژوهش و تعيين متغيرها بر اساس اهداف مورد نظر پژوهش ضروري است. رساله حاضر با هدف ايجاد راهكارهاي طراحي براي معماران جهت ايجاد ساختماني انرژي كارآمد و بهره مند از مزاياي تهويه طبيعي تدوين شده است. در اغلب پژوهشهاي پيشين، تاثير متغيرهاي طراحي بر ميزان مصرف انرژي، بدون توجه به عملكرد تهويه طبيعي (مناسب ساختمانهاي تهويه مطبوع) و تنها در ارتباط با تابش مورد پژوهش قرار گرفته است. لذا در پژوهش حاضر به تحليل چگونگي و ميزان تاثير برخي از مهمترين پارامترهاي طراحي معماري بر عملكرد تهويه طبيعي و ميزان مصرف انرژي در مقياس تك بنا پرداخته شده است. بر اساس ادبيات موضوع، پارامترهاي سطح شيشه، سايبان، جهتگيري و بالكن به عنوان مهمترين عوامل موثر بر رفتار حرارتي ساختمان و ميزان مصرف انرژي، جهت انجام تحليلها انتخاب شده است. در راستاي تحقق اهداف مورد نظر، در هر مرحله پژوهش از روشها و ابزارهاي مختلف تحقيق چون مطالعات كتابخانه اي، مقايسه تطبيقي، نمونه موردي و شبيه سازي رايانه اي استفاده شده و تجزيه و تحليل نهايي داده ها با استفاده از روشهاي آماري و استدلال منطقي صورت گرفته است. بر اساس نتايج حاصل از پژوهش، ميزان تاثير و اهميت پارامترهاي طراحي مورد بررسي بر ميزان مصرف انرژي ساختمان، به نوع تهويه مورد استفاده بستگي دارد. به اين ترتيب عملكرد حرارتي ساختمانهاي برخوردار از تهويه طبيعي متفاوت از ساختمانهاي تهويه مطبوع است. بنابراين توجه به پارامترهاي مختلف طراحي در مراحل اوليه بايد با آگاهي از نوع تهويه مورد استفاده (بدون تهويه، تهويه روزانه، تهويه شبانه، تهويه شب و روز) صورت گرفته و ميزان تاثير پارامترها در انتخاب گزينه هاي طراحي مدنظر قرار گيرد. نتايج حاصل از پژوهش با هدف بهره برداري از پتانسيل موجود تهويه طبيعي به معمار در انتخاب بهينه پارامترهاي طراحي جهت طراحي ساختماني انرژي كارآمد ياري مي رساند. واژه هاي كليدي: تهويه طبيعي، طراحي معماري، آسايش حرارتي، انرژي مصرفي ساختمان.