12136

12136

مجموعه درماني اعصاب و روان با رويكرد بهره گيري از شفا بخشي نور روز در معماري

كارشناسي ارشد

معماري - فضاهاي بهداشتي و درماني

آبان 1392

آبان 1392

دكتر خان محمدي

مهندس غفوريان

چكيده بيماري رواني، اصطلاحي گسترده براي توصيف تعداد زيادي از بيماري هاي روانپزشكي است كه توانايي تفكر، احساس و رفتار شخص جهت عملكرد مناسب در تكاليف روزمره زندگي را مختل مي نمايند. عوامل اجتماعي نظير نابرابري و تبعيض اجتماعي، فقر و بيكاري و فاصله گرفتن از معنويات، رشد سريع و نامتوازن شهرها و در نتيجه پايين آمدن كيفيت محيط زندگي بخصوص در شهر هاي پر جمعيت و همچنين جنگ ها و انقلاب ها و سوانح طبيعي (كه ايران نيز با آن مواجه بوده است) و در كنار همه ي اين موارد عامل جسمي و ژنتيكي باعث بروز بيماريهاي رواني و شيوع آن مي شود. در ايران بر اساس آمار وزارت بهداشت ايران در سال 1391، حدود 14 درصد از بار بيماريها، مربوط به بيماري هاي رواني است. و اين در حاليست كه حدود 7000 تخت بيمارستاني براي درمان اين بيماري ها اختصاص يافته است، كه تا حد استاندارد نياز به ساخت حداقل 4000 تا 6000 تخت بيمارستاني ديگر است، با توجه به اين كمبود، طراحي يك مركز درماني و تحقيقاتي مربوط به بيماري هاي رواني مورد توجه اين رساله مي باشد. در طراحي مراكز بهداشتي درماني، به خصوص مراكز روان درماني به دليل اهميت بالاي ماهيت كاربري كه با سلامت روح و جسم انسان در ارتباط است و نيز حاكم بودن روابط پيچيده عملكردي در آن، توجه به الزامات طراحي مناسب نقش حياتي دارد. يكي از اين الزامات توجه به كنترل عوامل محيطي آزار دهنده و تقويت عوامل محيطي مفيد در درمان بيماران، و توجه به رويكرد شفا بخشي محيط در طراحي مراكز درماني است. يكي از مهمترين عوامل محيطي در بيمارستان ها كه استفاده صحيح از آن در تسريع روند بهبودي بيماران بسيار مهم است، استفاده مناسب از نور روز است. رساله حاضر در صدد است كه با اتكا به منابع كتابخانه اي معتبر (در مورد طراحي بيمارستان هاي رواني و تاثير نور روز در بيمارستان ها)، بررسي نمونه هاي اجرايي در ايران و جهان و مصاحبه با افراد مرتبط، ضوابط و اصول جديد و به روز شده در طراحي مراكز روان درماني و نيز ويژه گي هاي نور روز مناسب در فضاهاي درماني را شناسايي كرده و سپس يك مجموعه درماني اعصاب و روان با تاكيد بر بهره مندي از نور روز طراحي كند و راهكار هاي كالبدي در اين زمينه ارائه دهد. روش تحقيق اين رساله تحليلي توصيفي و نيز استفاده از مدل سازي رايانه اي توسط نرم افزار نورپردازي Dialux براي سنجش كيفيت نور روز فضاهاي طراحي شده مي باشد. واژگان كليدي: بيمارستان روانپزشكي، سلامت رواني، محيط هاي شفا بخش، نور روز