12870

12870

مدل رياضي يكپارچه غيرقطعي جهت فازهاي آمادگي و واكنش در مديريت زنجيره امداد (زلزله)

دكتري

صنايع گرايش مهندسي صنايع

اسفند 1392

اسفند 1392

دكتر فرناز برزين‌پور

دكتر احمد ماكويي

چكيده بلاياي طبيعي همواره وجود داشته‌اند و هر چند محققين نحوة وقوع و پيامدهاي ناشي از آنها را مورد بررسي قرار داده‏اند، بشر هنوز قادر به جلوگيري از بروز يا مقاومت در برابر تبعات اين بحران‌ها نيست. از اين رو، يكي از مهمترين مقولاتي كه به آن توجه زيادي شده است، استفاده از ابزارهاي تحليلي و بهينه‌سازي جهت بهبود عمليات و فعاليت‏هاي وابسته به مديريت بحران است. لذا در اين رساله، با الهام گرفتن از شرايط واقعي شهر تهران، چارچوبي جامع براي برنامه‌هاي مديريت بحران شهري، با تمركز بر زلزله، ارائه شده است. به كمك رويكرد پيشنهادي،‌ فعاليت‌هاي مراحل مختلف مديريت بحران، اعم از سطوح استراتژيك و عملياتي آن، با نگاهي يكپارچه تعريف مي‌شوند. شناخت يك منطقة شهري از دو طريق قابل حصول است؛ داده‌هاي محيطي- جغرافيايي و داده‌هاي آماري- خبرگي كه مي‌توانند مبنايي جهت حل مسائل وابسته به مديريت بحران باشند. در اين رساله، مسئله‏اي يكپارچه تعريف شده است كه دربرگيرندة دو فاز آمادگي و واكنش در برابر بحران زلزله است و به منظور جايابي تسهيلات و پايگاه‏هاي امدادي و تخصيص آنها به مناطق گروه‌بندي شده شهري درنظر گرفته شده است. ذخيره سازي كالاهاي امدادي در انبار پايگاه‌ها و نحوة توزيع آنها بين مردم منطقه نيز به طور همزمان مورد تحقيق و بررسي قرار گرفته است. به منظور دستيابي به اهداف فوق، از ارزيابي خسارت لرزه‌اي و نقشۀ پهنه‌بندي خطرات در كنار علل ريشه‌اي و پيامدهاي ناشي از آسيب‌هاي ثانوية پس از زلزله استفاده شده است. به اين ترتيب، نقشة آسيب‌پذيري منطقة شهري مورد مطالعه، مبناي مدل‌هاي رياضي زنجيره‌هاي امدادِ طراحي شده قرار گرفته است. در زنجيرة امداد دو سطحي طراحي شده، به پايگاه‌هاي امداد محلي و پيكسل‌هاي منطقه شهري به عنوان مراكز خرده‌فروشي و مشتري زنجيره نگريسته شده و مسئلۀ آمادگي منطقه و واكنش در بازة زماني كوتاه‌مدت پس از وقوع زلزله مورد توجه قرار گرفته است. در زنجيرة امداد سه سطحي، پايگاه‌هاي منطقه‌اي نيز به عنوان تأمين‌كنندگان اصلي به مدل افزوده شده‌اند و با داشتن امكان تجديد سفارشات بر اساس ميزان موجودي انبارها و درنظر گرفتن مسيرهاي حمل و نقل بين پايگاه‌ها، به واكنش در دورة زماني نسبتاً طولاني‌تري توجه شده است. كلمات كليدي: مديريت زنجيره امداد، مدلسازي رياضي، اصول انسان‏دوستانه، عدم قطعيت، تصميم‌گيري يكپارچه فازهاي آمادگي و واكنش